Interview met aartsbisschop George van Cyprus (gekozen op 24 december 2022 en op de troon gezet op 8 januari 2023) voor “Phileleuteros”, waarin hij spreekt over de problemen van de Kerk van Cyprus, de rol en verantwoordelijkheid van de Kerk in de samenleving en tegenover de nieuwe generatie. Hij legt uit wat de Sint-Synode ertoe bracht een positief besluit te nemen over de seksuele voorlichting van kinderen op school, bekritiseert de moderne Cypriotische processies van relikwieën en heilige pantoffels in kerken en antwoordt de godsdienstleraren op het afgelasten van de niet-schooldag, die in Cyprus werd aan studenten uitgereikt op de naamdag van de overste van de Kerk van Cyprus. Hij gaf ook commentaar op het ochtendgebed op scholen en de problemen waarmee het godsdienstonderwijs wordt geconfronteerd.
– Hoe verloopt het nieuwe leven in het aartsbisdom, Uwe Zaligheid?
– Het werk in het aartsbisdom is veel meer dan in mijn voormalige metropool Paphos. Ik ondervond problemen variërend in kwantiteit en kwaliteit. Met Gods hulp wordt alles overwonnen. Ik ben mij ervan bewust dat er veel verantwoordelijkheden zijn voor de hele Kerk van Cyprus. Ik probeer een aartsbisschop te zijn wiens deuren openstaan voor de gelovigen die hem willen begroeten, om een zegen willen vragen of hulp willen zoeken, een aartsbisschop die geen “nee” zegt tegen degenen die hem zoeken.
– Het positieve besluit van de St. A-synode over de seksuele voorlichting van kinderen op school was een aangename verrassing voor de samenleving. Waar komt het door?
– Ik was onderwijzer en onderwijzeres, ik volg de ontwikkeling van de samenleving en ik weet dat kinderen tegenwoordig, door middel van technologie en andere middelen, al op zeer jonge leeftijd aan dit alles worden blootgesteld. Als wij iets niet zeggen, betekent dat niet dat ze het niet weten. Ze weten het, en waarschijnlijk op de verkeerde manier. Een verantwoordelijk leiderschap zal hen helpen weg te blijven van de afwijkingen die we niet willen. We hebben een aantal voorwaarden gesteld, bijvoorbeeld dat deze training wordt aangepast aan de leeftijd en ontvankelijkheid van de kinderen. Om les te krijgen van specialisten die een bepaalde opleiding hebben en om samen met ons, maar ook met de ouders, de inhoud van de stof mee te denken.
– Moeten bisschoppen die geen kinderen hebben en celibatair leven zulke extreme opvattingen hebben over de kwestie van seksualiteit en homoseksualiteit?
– Het maakt niet uit, er zijn veel ongehuwde en kinderloze mensen in de samenleving en zij hebben, net als wij, hun eigen mening over deze kwesties. Wij leven niet buiten de samenleving. Het feit dat de Kerk van sommige mensen vereist dat ze celibatair zijn om bepaalde posities te bekleden (dat wil zeggen het episcopaat), betekent niet dat ze asociaal zijn en onwetend zijn over de problemen van de samenleving. En we hebben verantwoordelijkheid en kennis, en we kunnen standpunten innemen over deze kwesties.
– De leraren zijn het niet eens met de annulering van de niet-schooldag, de naamdag van de aartsbisschop. Wat zou je ze vertellen?
– Leertijd is waardevol voor alle kinderen, niet alleen voor volwassenen. Omdat ik op scholen heb gewerkt, ben ik van mening dat de naamdag van de aartsbisschop geen niet-schooldag mag zijn. Ik zou het fijn vinden als deze dag gebruikt wordt om te studeren. Laat de scholen niet gesloten zijn. Als de leraren in de eerste periode naar de kerk willen, kunnen ze dat doen, maar ook die dag in de klas de tijd nemen om de rol van de kerk in de ontwikkeling van ons volk te bespreken.
– Religieus onderwijs en ochtendgebed op scholen in het tijdperk van multiculturalisme en gemengde scholen is een kwestie die verdeeldheid zaait. Wat is je positie?
– Religieles is geen strikte catechismus. Afhankelijk van de leeftijdsgevoeligheid van de kinderen wordt ook kennis over andere religies bijgebracht. In de bovenbouw maken kinderen kennis met de ethische dilemma’s waarmee ze worden geconfronteerd als gevolg van technologie, wetenschap en bio-ethische kwesties. Bijvoorbeeld het dilemma: of ze orgaandonor kunnen worden, of ze kunnen vertrouwen op de in-vitrofertilisatietechnologie.
Wat het gebed betreft: ieder levend wezen is afhankelijk van iets dat buiten deze wereld ligt. Zelfs atheïsten geloven in hun atheïsme. Dat mensen zich tot God wenden en om Zijn hulp vragen, is niet iets dat hen kleineert. En een discipel kan, wanneer hij bidt, kracht ontvangen. Het probleem wordt veroorzaakt door sommigen die geloven dat de scholen kinderen onderwijzen die geen orthodoxe christenen zijn. Laat ze daar staan en tot hun God bidden.
– Heilige pantoffels en heilige hoofden komen vaak naar onze tempels. Gaat dit niet verder dan de symboliek en de orthodoxe religie?
– Ik ben geen voorstander van het periodiek weggooien van de relikwieën. Ik heb het ook niet in Paphos gedaan, behalve twee keer. Aartsbisschop Macarius bracht slechts één keer het hoofd van de heilige apostel Andreas mee. Hij heeft echter nooit toegestaan dat heilige relikwieën voor commerciële doeleinden ten behoeve van het volk werden verspreid. Ik ben daar tegen. Als ze zeggen dat het de pantoffel van een heilige is, en sommigen spreken er al spottend over, dan klopt dat niet, niet in de laatste plaats omdat het geen schoen is die de heilige droeg. Ze nemen een nieuwe schoen en plaatsen deze op het relikwie om het aan te steken. Ik denk niet dat dit juist is en ik zal het niet aanmoedigen. Ons geloof is spiritueel en mag niet aan misbruik onderhevig zijn.
– Wat is uw houding ten opzichte van moderne technologieën?
– Omdat ik een opleiding heb op het gebied van de natuurwetenschappen, probeer ik de technologie zoveel mogelijk te volgen en te gebruiken, maar ik heb ook een mening over deze kwesties die een gevaar vormen voor mensen. Met zoveel technologie zijn ons oordeelsvermogen en onze vrije wil afgestompt. We volgen voortdurend de instructies en als we op een doodlopende weg terechtkomen, zoeken we de deskundige. Dit is het resultaat van de overmatige informatie waarover wij beschikken. Ik steun technologie, maar ben er ook kritisch over. Anders wordt het aartsbisdom digitaal gemoderniseerd. Er zijn ook enkele Europese projecten in uitvoering.
– Uwe Genade, zoals u zei, het kritische denken is verloren gegaan. Wat doet de Kerk om dichter bij jongeren te komen en hen tegelijkertijd te beschermen tegen verslavingen, slechte gewoonten en crimineel gedrag?
– We staan voortdurend in contact met ouders, leerkrachten en jongeren. We hebben ook catechismus-zondagsscholen, die tegenwoordig niet populair zijn; vroeger waren ze slechts een optie. Er is vandaag geen vrije tijd. We hebben kerkkampen waar kinderen ontgiften van hun dagelijkse gewoonten. We organiseren bij verschillende gelegenheden bijeenkomsten met de jeugd, we laten niet na om dicht bij de jonge generatie te staan en de boodschappen van Christus over te brengen.
– De Kerk op Cyprus en ondernemerschap? Worden er investeringen gedaan en hoe wordt het kerkelijk bezit gebruikt?
– Ik heb een kant-en-klaar project gevonden, maar het is geen bedrijf, maar een manier om inkomsten te genereren voor de sociale, religieuze en nationale activiteit van de kerk. Om de priesters te betalen moet de kerk een bedrag van 4,5 miljoen euro per jaar betalen. Ook zijn er voordelen voor behoeftige kinderen, het sturen van patiënten voor behandeling naar het buitenland, wij dragen elektriciteit, water en andere kosten van arme mensen. Voor al deze activiteiten hebben wij inkomsten nodig die niet kunnen komen als wij geen gebruik maken van de kerkelijke eigendommen.
– Is het vandaag de dag de tijd van prachtige tempels en vertoon van rijkdom door de kerk?
– Dat is het natuurlijk niet en dat is het ook nooit geweest. Toen Judas een vrouw zag die de voeten van Christus waste met kostbare zalf, en tegen de Meester zei dat het verkocht kon worden zodat het geld naar de armen zou gaan, wees de Heer het aanbod af. Dit betekent dat wat wij voor Christus doen geen verspilling is. Het feit dat we tegenwoordig grotere tempels bouwen, komt omdat we over de technologie beschikken om meer mensen te dienen. We hebben tempels nodig omdat deze voldoen aan de behoeften van een gebied. Waar behoefte is, worden nieuwe tempels gebouwd. Dit is geen verloren geld. “We mogen niet de laatste generatie Grieken op deze plek zijn.”
– Wat is je hobby?
– Het was altijd het lezen. Toen ik scheikunde-examens had, was mijn hobby het lezen over religie om mezelf af te leiden, en toen ik theologie-examens had, las ik scheikunde om aan de drukte van de examens te ontsnappen. En nu lees ik graag boeken op het gebied van scheikunde. Bijvoorbeeld milieuchemie.
– Wie is jouw rolmodel in het leven?
– Ik leefde in een priesterlijk gezin en werd zeker beïnvloed door mijn vader. Elke dag dat we ‘s ochtends en ‘s avonds in de tempel waren, leefden we volgens een religieus model en onder de schaduw van een aartsbisschop. Macarius, die een sterke invloed op ons had. In de nationale strijd wilden we hem volgen, we waren gefascineerd door EOKA (een organisatie opgericht door kolonel K. Grivas voor de toetreding van Cyprus tot Griekenland, noot red.), we hadden onze helden, we leefden in een echte omgeving op allemaal, niet een virtuele zoals vandaag.
– Is de Kerk van Cyprus ooit dicht bij een schisma geweest?
– We hebben nooit een schisma bereikt, omdat onze kerk de middelen heeft om dit te voorkomen. Laten we als voorbeeld de positie van de drie metropolieten ten opzichte van aartsbisschop Macarius noemen. Toen werd er een grote raad bijeengeroepen, die het probleem oploste. En nu, als er verschillende stemmen en verschillende standpunten zijn, kan er iets beters uit voortkomen. Uiteindelijk worden besluiten genomen bij meerderheid of unanimiteit. Als we bij een grote crisis komen, is er een manier om oplossingen te vinden.
– Is het ooit voorgekomen dat mensen naar je toe kwamen en tegen je zeiden: neem maatregelen voor deze hiërarch, hij doet zus-en-zo of wijkt af op een belangrijk onderwerp?
– Ja, ik ontmoet mensen persoonlijk, ik behandel hun mening met aandacht. Dit is iets wat ik vaak doe. Ik ontvang waarschuwingen en lees de kranten. Mensen zijn het beste criterium. Ze moeten een boodschap naar hun bisschop sturen dat ze bepaalde dingen niet accepteren en eisen dat ze veranderen.
Foto: Orthodox icoon “Moeder van God (Perivlepta)”
Oorspronkelijk gepubliceerd in
