Een blog van de VN-residentcoördinator

Ze is gevestigd in de hoofdstad Kiev en werkt samen met ongeveer 20 VN-agentschappen met zo’n 2.600 medewerkers, de meerderheid Oekraïners.

Ze sprak met UN News over de uitdagingen van het ondersteunen van gemeenschappen in een land in oorlog.

« De omstandigheden waren vrij moeilijk in Oekraïne het afgelopen jaar en we hebben ons moeten aanpassen aan enkele extreme omstandigheden.

Er zijn constant luchtalarmsirenes, wat betekent dat we de hele dag de bunker in en uit rennen. In de afgelopen 12 maanden hebben we berekend dat we daar meer dan een maand hebben doorgebracht met het houden van allerlei soorten vergaderingen, ook met het humanitaire landenteam of VN-lidstaten.

Ondersteuning van het Oekraïense volk

Onze dagen hier zijn te vaak onvoorspelbaar. Er is geen typische dag, maar een die ik me heel duidelijk herinner was 10^e Oktober, toen het centrum van Kiev werd getroffen door luchtaanvallen om 8.20 uur op slechts 1,2 kilometer van mijn kantoor. Toen ik die explosie hoorde en het kantoor begon te trillen, dacht ik « oh, dit zou een goed moment zijn » om die bunker in te gaan.

Onze belangrijkste focus is het ondersteunen van het Oekraïense volk, vooral met de levering van hulpgoederen. We werken zo dicht mogelijk bij de frontlinie, wat een zorgvuldige planning en coördinatie vereist.

Ik bezoek regelmatig gemeenschappen in de frontlinie omdat ik er echt op aandring dat VN-personeel wordt betrokken bij deze moeilijkste leveringen. Wij hebben de capaciteit, ervaring en middelen. We brengen dus nogal wat tijd door in plaatsen als Kherson, maar ook in verschillende gemeenschappen in de regio’s Kharkiv, Zaporizhzhia en Donetsk.

In november was er zoveel hoop toen Kherson werd heroverd door de Oekraïense regering. Drie dagen later waren we er en het was behoorlijk ontroerend. Er waren mensen op straat die naar ons zwaaiden toen we de stad binnenkwamen met vrachtwagens vol voorraden. Maar enkele maanden later, zoals u vorige week zag, waren er nog steeds luchtaanvallen in het midden van de stad en vielen er burgerslachtoffers; vrijwilligers zijn gedood, hulpverleners zijn gewond. Het voelt alsof het nooit zal eindigen in Kherson.

Maar wat ook nooit eindigt in Kherson, is de kracht en de hoop van de mensen die daar zijn gebleven en die me hebben verteld dat ze niet zullen vertrekken. Dit is een echt bewijs van de kracht, overtuiging en veerkracht van de Oekraïense bevolking.

Gemeenschappen opnieuw opbouwen

In januari reisde ik in de buurt van Soledar, en langs de kant van de weg zag ik gemeenschappen die volledig plat waren gelegd. Ik ben ervan overtuigd dat de vastberadenheid van de bevolking van Oekraïne zal betekenen dat deze steden en gemeenschappen zullen worden herbouwd, ook al kan het lang duren. De moed en de vastberadenheid om dat voor elkaar te krijgen is hier heel aanwezig. Het is iets dat me opvalt in alle plaatsen die ik bezoek.

Sinds mijn aankomst heb ik tijd vrijgemaakt om te praten met mensen in de gemeenschappen die ik bezoek, om vrijwilligers, de lokale autoriteiten en de burgemeesters te ontmoeten en te spreken. Ik denk dat er misschien twee individuen zijn, beide vrouwen, die ik me heel goed herinner; de burgemeesters van Kherson en Orikhiv, dat ongeveer drie kilometer van de frontlinie ligt, in de regio Zaporizhzhia. Ik was daar minder dan drie uur op de grond en we telden minstens 20 stakingen ergens tussen de vijf en tien kilometer verderop. Het zijn gewoon constante knallen.

Deze burgemeesters hebben besloten te blijven en ze werken non-stop, zorgen voor hun gemeenschappen en zijn onze belangrijkste gesprekspartners met wie we voortdurend in contact staan.

Tijdens die reis naar gemeenschappen in de buurt van Soledar ontmoette ik ook een fantastische vrouw, een dokter. Ze nam me mee naar een kliniek die ze in haar eigen huis moest opzetten nadat het gezondheidscentrum van het dorp was getroffen. Ze vertelde me hoe vastbesloten ze was om daar te blijven en de mensen die achterbleven te steunen.

Dit zijn dus moedige vrouwen waarvan ik denk dat ik ze nooit zal vergeten.

Humanitaire behoeften

De oorlog duurt voort en wordt heviger, dus we kunnen redelijkerwijs verwachten dat de bevolking erdoor zal worden getroffen. Dit is een humanitaire crisis, hoewel het zo onbeduidend lijkt om het een crisis te noemen in vergelijking met de alledaagse realiteit die we ter plaatse zien.

Er is niet één hoofdbehoefte, maar vele. De meest acute situatie is dichtbij de frontlinie, waar huizen met de grond gelijk worden gemaakt en gezondheidsklinieken worden verwoest. Een kliniek in de regio Kharkiv die ik bezocht, werd een maand na mijn bezoek verwoest.

Deze gemeenschappen hebben alles nodig, dus we zijn zeer toegewijd aan het leveren van hulpgoederen. We zijn ook erg gefocust op het psychosociale trauma dat vooral kinderen oplopen, maar de zorg voor hen wordt steeds moeilijker naarmate we dichter bij de frontlinie komen.

Over de frontlinie

We hebben toegang tot het hele gebied dat door Oekraïne wordt gecontroleerd, maar we hebben uiterst beperkte toegang tot de frontlinie. Sinds februari 2022 hebben geen humanitaire konvooien de twee gebieden kunnen oversteken. We vragen deze toegang zeer regelmatig bij beide ministeries van Defensie in Oekraïne en Rusland, en hoewel we consequent een positieve reactie ontvangen van Oekraïense zijde, hebben we nog geen soortgelijke reactie ontvangen van Rusland.

Het is essentieel dat we toegang hebben over die frontlinie. Als we groen licht krijgen, kunnen we morgen vertrekken, maar er zijn veiligheidsgaranties nodig. Het is absoluut noodzakelijk en uiterst urgent om voorraden te sturen en mensen te helpen die aan de andere kant van de frontlinie wonen en waarvan ik overtuigd ben dat ze zich in een wanhopige situatie bevinden.

Het lijden gaat door en totdat de oorlog voorbij is, moeten we doorgaan met het steunen van de bevolking van Oekraïne, die de verschrikkingen doormaakt die de invasie veroorzaakt.”