In de zomer kwamen bij een andere aanval op een hotel in de hoofdstad 21 burgers om het leven en raakten nog eens 120 gewond. Bij twee zelfmoordaanslagen op een druk kruispunt kwamen in oktober meer dan 100 mensen om het leven. hetzelfde gebied waar een vrachtwagen vol explosieven explodeerde.
Al-Shabaab, de meest actieve en gevaarlijke bondgenoot van Al-Qaeda in Oost-Afrika, is verantwoordelijk voor deze en vele andere bloedige terreuraanslagen.
De naam van de organisatie betekent « De Jeugd » en haar wortels liggen in de islamitische alliantie « Al Ittihad Al Islamiya » (« Islamitische Eenheid »), die in de jaren negentig een groot deel van het land regeerde. Het vertegenwoordigt een coalitie van verschillende gemilitariseerde islamistische bewegingen die Somalië domineerden tijdens de turbulente periode na de val van de Siad Barre-dictatuur in 1991.
Toen al werden de eerste connecties met « Al-Qaeda » geboren, toen Osama bin Laden het potentieel zag om zijn radicale ideologie te verspreiden tegen de achtergrond van de bloedige burgeroorlog en de volledige ineenstorting van de staat.
Ergens aan het begin van de nieuwe eeuw vormden de meest radicale elementen binnen de “Islamic Unity” samen met invloedrijke geestelijken de “Union of Islamic Courts” (ICU) en slaagden erin om Mogadishu in 2006 voor een paar maanden onder controle te krijgen.
Dit was een kortstondig succes, want aan het einde van dat jaar lokte de verklaarde jihad tegen buurland Ethiopië een militaire reactie van de christelijke staat uit, met als hoogtepunt de tussenkomst en bezetting van de hoofdstad.
Taliban, al-Qaeda en de Islamitische Staat: waar zijn de verschillen?
Alle drie de organisaties zijn radicale jihadisten, maar er zijn grote verschillen tussen hen
IS ontbond, maar een groot deel trok zich terug naar het zuiden en werd wat nu bekend staat als Al-Shabaab. Daar komen de meest radicale oud-leden van “Islamitische Eenheid” en SID samen, van wie velen ervaring hebben met de oorlogen in Afghanistan.
In een paar jaar tijd groeide de organisatie aanzienlijk en vandaag wordt aangenomen dat ze ongeveer 7.000-12.000 actieve strijders en een onbekend aantal sympathisanten heeft.
In deze periode werden ook de banden met “Al-Qaeda” bevestigd – in 2012 legde de leiding van “Al-Shabaab” officieel een eed van trouw af aan de toenmalige leider, Ayman al-Zawahiri.
De alliantie tussen de twee jihadistische organisaties is gebaseerd op pragmatisme en gedeelde waarden. Aan de ene kant heeft al-Shabaab de vrijheid om volledig autonoom in de regio te opereren en maakt het gebruik van het wereldwijde netwerk van al-Qaeda om financiers en leden van over de hele wereld aan te trekken. Aan de andere kant helpt het de ideologie van de wereldwijde terroristische organisatie te verspreiden.
Op regionaal niveau streeft Al-Shabaab naar een regering die opereert in overeenstemming met een radicale lezing van de sharia, gebroken door het prisma van de salafistische islam. De organisatie gebruikt religie om verschillende gemeenschappen te verenigen en overstijgt traditionele stammen-clanconflicten en -verschillen.
Om legitimiteit op te bouwen en steun van de bevolking te krijgen, presenteert de organisatie zichzelf als een alternatief voor een mislukte en corrupte staat. In de plaatsen die onder zijn gezag staan, biedt het sociale diensten, lost het gemeenschappelijke problemen op en beslecht het juridische geschillen, en zijn belangrijkste vijand wordt vertegenwoordigd door alle buitenlandse mogendheden in het land, die worden beschouwd als de belangrijkste boosdoeners van zijn armoede.
In de gebieden die het controleert, regeert al-Shabaab uiterst streng en volgens zijn radicale interpretatie van de islam, door het opleggen van een verbod op films en muziek, roken en het scheren van baarden. Overspelers en dieven werden als afvalligen beschouwd en kregen vaak de zwaarst mogelijke straffen door steniging of amputatie.
Tegelijkertijd verbiedt de groep samenwerking met humanitaire organisaties en staat ze de levering van humanitaire hulp niet toe in aanwezigheid van ernstige droogtes in de afgelopen jaren.
De groep maakt gebruik van verschillende financieringswijzen, waaronder het innen van verschillende soorten belastingen en heffingen, samen met ontvoering voor losgeld, afpersing en piraterij langs de drukke routes die naar de Golf van Aden en de Rode Zee leiden.
Via verschillende internationale missies slaagden ze er echter in de piraterij in de regio aan banden te leggen, maar desondanks blijft Al-Shabaab een ijzersterke organisatie en voert het aanslagen uit op het grondgebied van Kenia en Oeganda, die de grootste bijdrage leveren aan de VN-missie in Somalië (AMISOM).
