In de loop der jaren zullen er echter veel mogelijkheden zijn om aanzienlijke vooruitgang te boeken op een aantal klimaatgerelateerde kwesties, van duizelingwekkende niveaus van plasticvervuiling tot de financiering van de verschuiving naar een schonere wereldeconomie.
1 Kunnen we 1,5 in leven houden?
‘Keeping 1.5 in leven’ is al enkele jaren het motto van de VN, een verwijzing naar het doel om ervoor te zorgen dat de gemiddelde temperatuur op aarde niet meer dan 1,5 graden boven het pre-industriële niveau stijgt. De wetenschappelijke consensus is dat het nalaten om te handelen catastrofale gevolgen zou hebben, vooral voor zogenaamde ‘frontlijnstaten’, zoals eilandontwikkelingslanden die onder de oceaan zouden kunnen verdwijnen als de zeespiegel stijgt.
Tijdens COP30, de klimaatconferentie van de Verenigde Naties, gepland voor 10-21 november 2025, is mitigatie (met andere woorden, acties en beleid ontworpen om de uitstoot van broeikasgassen die bijdragen aan de opwarming van de aarde te verminderen) waarschijnlijk een sleutelprobleem.
De landen van de wereld zullen naar voren komen met verbeterde en ambitieuzere toezeggingen om de broeikasgassen terug te dringen. Dit is zowel een erkenning dat de bestaande toezeggingen volkomen ontoereikend zijn, in termen van het verlagen van de temperaturen, als een onderdeel van de overeenkomst die de lidstaten in 2015 tijdens de COP in Parijs hebben ondertekend (van landen wordt verwacht dat zij hun toezeggingen elke vijf jaar « verhogen »). De laatste keer dat dit gebeurde was tijdens de COP van Glasgow in 2021, die een jaar werd uitgesteld vanwege de COVID-19-pandemie.
2 Natuur beschermen
Het houden van COP30 in het Amazone-regenwoudgebied van Brazilië heeft symbolisch belang. Het dateert uit de begindagen van internationale pogingen om het milieu te beschermen: de baanbrekende ‘Earth Summit’, die leidde tot de totstandkoming van drie milieuverdragen over klimaatverandering, biodiversiteit en woestijnvorming, vond plaats in de Braziliaanse stad Rio de Janeiro. Janeiro. in 1992.
De locatie benadrukt ook de rol die de natuur moet spelen in de klimaatcrisis. Het regenwoud is een enorme ‘koolstofput’, een systeem dat CO2, een broeikasgas, opzuigt en opslaat en verhindert dat het in de atmosfeer terechtkomt, waar het bijdraagt aan de opwarming.
Helaas worden tropische bossen en andere ‘op de natuur gebaseerde oplossingen’ geconfronteerd met bedreigingen door menselijke ontwikkeling, zoals illegale houtkap die enorme delen van de regio heeft verwoest. De VN zullen de inspanningen die in 2024 zijn gestart om de bescherming van regenwouden en andere ecosystemen te verbeteren, voortzetten tijdens de gesprekken over biodiversiteit die in februari in Rome zullen worden hervat.
3 Wie gaat dit allemaal betalen?
Financiën zijn lange tijd een netelig onderwerp geweest in de internationale klimaatonderhandelingen. Ontwikkelingslanden betogen dat rijke landen veel meer moeten bijdragen aan projecten en initiatieven die hen in staat stellen af te stappen van fossiele brandstoffen en hun economieën van schone energiebronnen te voorzien. De reactie van de rijke landen is dat snelgroeiende economieën zoals China, nu ‘s werelds grootste uitstoter van broeikasgassen, ook hun deel moeten betalen.
Tijdens de COP29 in Baku, Azerbeidzjan, werd een soort doorbraak bereikt met de goedkeuring van een overeenkomst om het bedrag aan klimaatfinanciering dat aan ontwikkelingslanden wordt betaald tegen 2035 te verdrievoudigen tot 300 miljard dollar per jaar. De overeenkomst is een duidelijke stap voorwaarts, maar de Het uiteindelijke bedrag is veel minder dan de 1,3 biljoen dollar die klimaatexperts volgens klimaatexperts nodig hebben om zich aan de crisis aan te passen.
Er wordt verwacht dat verdere vooruitgang op het gebied van de financiering in 2025 zal worden geboekt tijdens een top in 2025 Spanje eind juni. Financing for Development-conferenties vinden slechts eens in de tien jaar plaats, en de editie van volgend jaar wordt gepresenteerd als een kans om radicale veranderingen aan te brengen in de internationale financiële architectuur. Milieu- en klimaatproblemen zullen ter sprake worden gebracht en mogelijke oplossingen zoals groene belastingen, koolstofbeprijzing en subsidies zullen op tafel worden gelegd.
4 Vaststelling van de wet
Toen de aandacht van het Internationale Gerechtshof in december op de klimaatverandering werd gericht, werd dit geprezen als een historisch moment met betrekking tot de wettelijke verplichtingen van staten op grond van het internationaal recht.
Vanuatu, een eilandstaat in de Stille Oceaan die bijzonder kwetsbaar is voor de crisis, vroeg de rechtbank om een adviserende positie om de verplichtingen van staten op het gebied van klimaatverandering te verduidelijken en toekomstige gerechtelijke procedures te informeren.
Gedurende een periode van twee weken namen 96 landen en elf regionale organisaties deel aan openbare hoorzittingen voor het Hof, waaronder Vanuatu en een groep andere eilandstaten in de Stille Oceaan, en grote economieën, waaronder China en de Verenigde Staten.
Het Internationaal Gerechtshof zal enkele maanden beraadslagen voordat het advies over de kwestie uitbrengt. Hoewel dit advies niet bindend zal zijn, wordt gehoopt dat het als leidraad zal dienen voor het toekomstige internationale klimaatrecht.
5 Plasticvervuiling
Gesprekken georganiseerd door de VN om de wereldwijde epidemie van plasticvervuiling aan te pakken, zijn tijdens de onderhandelingen in Busan, Zuid-Korea, dichter bij een akkoord gekomen.
Er werd enkele belangrijke vooruitgang geboekt tijdens de gesprekken van november 2024, de vijfde onderhandelingsronde na de resolutie van de Milieuvergadering van de Verenigde Naties uit 2022 waarin werd opgeroepen tot een juridisch bindend internationaal instrument ter bestrijding van plasticvervuiling, ook in het mariene milieu.
Er moet overeenstemming worden bereikt over drie belangrijke gebieden: plasticproducten, inclusief de kwestie van chemicaliën; duurzame productie en consumptie; en financiering.
De lidstaten hebben nu de verantwoordelijkheid om politieke oplossingen voor hun meningsverschillen te vinden voordat de hervatting van de sessie begint, en om een definitieve overeenkomst te bereiken die de volledige levenscyclus van kunststoffen bestrijkt en profiteert van het groeiende mondiale momentum om een einde te maken aan de plasticvervuiling.
“Het is duidelijk dat de wereld nog steeds een einde wil en eist aan de plasticvervuiling”, zegt Inger Andersen, uitvoerend directeur van het United Nations Environment Programme (UNEP). “We moeten ervoor zorgen dat we een instrument ontwerpen dat het probleem krachtig aanpakt, in plaats van het potentiële gewicht ervan te ondermijnen. “Ik roep alle lidstaten op om te buigen.”