De vertegenwoordigers van het evenement, dat van 7 tot 8 november zal plaatsvinden aan de LUMSA Universiteit in Rome, presenteren de doelstellingen, de principes die hen inspireren en de uitdagingen om het leren van solidariteitsdiensten over de hele wereld te institutionaliseren.
Sebastian Samson Ferrari – Vaticaanstad
Van 7 tot 8 november 2024 zal de LUMSA Universiteit in Rome het epicentrum zijn van een diepgaande reflectie op de toekomst van het katholieke hoger onderwijs. Het V Global Symposium “Uniservitate” zal jongeren, rectoren, academici en experts van over de hele wereld samenbrengen om te debatteren en na te denken over hoe ondersteunend service-learning op katholieke universiteiten geïnstitutionaliseerd kan worden. Dit initiatief heeft als centrale as de combinatie van rigoureus academisch onderwijs en solidariteit, en streeft ernaar geloof, onderwijs en dienstbaarheid aan anderen te integreren. Een van de geplande activiteiten is een ontmoeting met de Heilige Vader op zaterdag 9 november.
Het personeel van “Uniservitate”, van links naar rechts: María Rosa Tapia, Andrés Peregalli en Maria Cinque.
Solidariteitsonderwijs als pijler van verandering
Het programma is gebaseerd op het Sociaal Magisterium van de Kerk, wordt begeleid door het Dicasterie voor Cultuur en Onderwijs en stelt een pedagogisch model voor solidariteitsdienst-leren (AYSS). Dit voorstel houdt in dat studenten niet alleen theoretische kennis ontvangen in de klaslokalen, maar ook actief deelnemen aan het oplossen van sociale, ecologische en economische problemen in hun gemeenschap. María Rosa Tapia, programmacoördinator, benadrukt dat deze aanpak niet alleen het leren van studenten bevordert, maar hen ook in staat stelt een kritische kijk en een ondersteunende spiritualiteit te ontwikkelen.
Het idee is dat jongeren, door betrokken te raken bij dienstverleningsprojecten, antwoorden vinden op de behoeften van hun omgeving, terwijl ze hun academische en persoonlijke vaardigheden versterken. Tapia legt uit: « We proberen het werk dat op katholieke universiteiten over de hele wereld wordt uitgevoerd met betrekking tot de communicatie met de gemeenschap zichtbaar te maken, omdat dit werk zowel de levenskwaliteit van de gemeenschap als de uitgebreide vorming van de studenten ten goede komt. »
Inspirerende ervaringen van de Uniservitate Award
Het symposium is niet alleen een ruimte voor reflectie, maar ook voor viering. Het evenement zal de beste service-leerervaringen van 2024 belonen, met een focus op de geografische en sociale diversiteit van de projecten. Dit jaar 14 projecten uit verschillende delen van de wereld zal de onderscheiding in ontvangst nemenhet benadrukken van concrete initiatieven die de levens van gemeenschappen hebben verbeterd.
Enkele van de meest opmerkelijke ervaringen zijn onder meer het werk van studenten van de Jezuïetenuniversiteit van Guadalajara (ITESO), die, toegewijd aan het behoud van het milieu, projecten hebben geïmplementeerd om de kwaliteit van leven te verbeteren in kwetsbare bevolkingsgroepen die zijn blootgesteld aan grote sociaal-ecologische risico’s. Ook het werk van de Universiteit van Lille in Frankrijk, waar studenten juridische bijstand verlenen aan vluchtelingen met behulp van een mobiele bus, zal worden erkend. En in Portugal werken studenten samen met oudere volwassenen om hun zorg en ondersteuning te promoten.
Een mondiale uitdaging: de spiritualiteit van dienstbaarheid
Paus Franciscus benadrukte in zijn boodschap aan de Uniservitate-deelnemers in 2023 het belang van het integreren van de spirituele dimensie van dienstbaarheid in het hoger onderwijs en van het harmoniseren van de taal van handen, geest en hart. Volgens de organisatoren van het evenement zal een van de centrale assen zijn om na te denken over de manier waarop katholieke universiteiten ondersteunend service-learning kunnen internaliseren, waarbij zowel academische principes als de spirituele waarden van dienstbaarheid aan anderen worden geïntegreerd.
«Service-leren houdt in dat je de kloosters verlaat en anderen ontmoet, samen met de gemeenschap. Deze band stelt studenten in staat na te denken over wat het betekent om te dienen, over hun eigen spiritualiteit en hun band met God”, zegt Tapia. Deze benadering is vooral belangrijk in een mondiale context waarin katholieke universiteiten worden geroepen als agenten van verandering en hoop op een steeds meer gepolariseerde wereld.
De institutionalisering van het leren – Solidariteitsdienst
Het symposium zal zich ook richten op de uitdagingen van het institutionaliseren van ondersteunend service-learning op universiteiten. Het proces van het integreren van deze pedagogie vereist een langetermijnengagement van de onderwijsinstellingen, die ervoor moeten zorgen dat dienstverlening aan de gemeenschap niet slechts een buitenschoolse activiteit is, maar een essentieel onderdeel van hun onderwijsmissie.
« Solidariteitsdienstleren is niet zomaar een initiatief, het is een onderwijsfilosofie die deel moet uitmaken van de institutionele cultuur », zegt Andrés Peregalli, vice-coördinator van het programma. Dit houdt niet alleen in dat de manier waarop we lesgeven en leren verandert, maar ook hoe universiteiten zich verhouden tot de gemeenschappen om hen heen. Het is een uitnodiging aan instellingen om van solidariteit een concrete praktijk te maken die de grenzen overstijgt grenzen academici en bereik de harten van uw studenten en docenten.
Duurzaamheid en de toekomst van Uniservitate
Met meer dan 500 geregistreerde deelnemers uit 35 landen belooft het V Symposium een mijlpaal te worden in de consolidatie van de entiteit als een mondiaal netwerk dat service-learning op het gebied van het katholieke hoger onderwijs promoot. De sleutel tot de duurzaamheid ervan ligt, zoals Tapia opmerkt, in de institutionalisering ervan. Universiteiten moeten zorgverlening integreren als een essentieel onderdeel van hun identiteit, en ervoor zorgen dat het programma niet alleen overleeft, maar ook de impact ervan uitbreidt en verdiept.
Een pedagogie van hoop
Het congres biedt een unieke kans om de rol van katholieke universiteiten in de hedendaagse samenleving te heroverwegen. Door ondersteunend service-learning te bevorderen nodigt Uniservitate instellingen uit om niet alleen hun academische programma’s te transformeren, maar ook hun inzet voor de gemeenschappen die het meest in nood zijn. In die zin is het symposium niet alleen een discussie-evenement, maar een oproep tot actie voor universiteiten om echte agenten van verandering te zijn in een wereld die onmiddellijke en ondersteunende antwoorden op mondiale uitdagingen vereist.
Deze bijeenkomst, die de verbinding tussen geest, hart en handen bevordert, is een uitnodiging om geloof te leven in het dagelijks leven, om te leren door te dienen en te onderwijzen door te transformeren. Het is kortom een stap in de richting van een menselijker, alomvattender onderwijs dat zich inzet voor de waarden van het Evangelie.
LUMSA en de toepassing van solidariteitsdienstleren
María Cinque, voorzitter van de Lumsa Bachelor of Education Sciences en directeur van de EIS Hoge Opleidingsschool (Education for Encounter and Solidarity), biedt een reflectie op de ontwikkeling van « service learning » en de integratie ervan in het hoger onderwijs.
Cinque legt uit dat de EIS School tien jaar geleden werd opgericht door professor Fiorino, en deel uitmaakt van een netwerk van katholieke universiteiten die deze methodologie promoten. Italiaanse universiteiten hebben de afgelopen jaren goede praktijken op het gebied van gemeenschapsbetrokkenheid ingevoerd, waarbij service-learning is geïntegreerd als een onderwijsmethodologie die academisch leren verbindt met actie in de gemeenschap.
Met betrekking tot het Montessori-model benadrukt Cinque dat zijn aanpak, gebaseerd op het protagonisme van de leerling, punten gemeen heeft met ‘service learning’. Beide modellen streven ernaar dat leerlingen actieve actoren zijn in hun eigen leerproces, waarbij ze echte problemen in de gemeenschap aanpakken.
Op zijn beurt noemt hij de verschillende benaderingen die zijn instelling toepast om studenten te betrekken: gestructureerde projecten, een meer participatieve aanpak waarbij studenten de problemen kiezen die ze willen oplossen, en internationale service-learningprojecten via netwerken van Europese universiteiten.
Op pedagogisch niveau valt het op dat de integratie van ‘service learning’ de industrialisatie van deze methodologie mogelijk maakt, van geïsoleerde praktijken tot onderdeel van het academisch curriculum. Bovendien komen teamgebaseerd leren en samenwerken naar voren als belangrijke benaderingen, omdat studenten niet alleen curriculaire competenties ontwikkelen, maar ook belangrijke transversale vaardigheden.
Ten slotte beoordeelt Cinque de impact van ‘service learning’ in de context van het Mondiale Educatieve Pact van paus Franciscus. Het symposium zal het door de school uitgevoerde onderwijswerk verbinden met de principes van het Pact, waarbij de nadruk zal liggen op gebieden als vrede, burgerschap, broederschap en solidariteit, waarbij zowel theoretische reflectie als de praktische toepassing van het mondiale onderwijsengagement worden bevorderd.
