In een gepassioneerde en reflecterende toespraak gehouden in het Europees Parlement tijdens de “hoe we de opkomst van religieuze onverdraagzaamheid in Europa kunnen stoppenTijdens het debat ging de heer Margaritis Schinas, vicevoorzitter van de Europese Commissie, in op het belang van religieuze vrijheid, tolerantie en de Europese manier van leven. Zijn toespraak, rijk aan zowel historische context als toekomstgerichte visie, riep op tot een verenigd Europees antwoord op religieuze onverdraagzaamheid en bevestigde tegelijkertijd de waarden die Europa vandaag de dag definiëren.
Schinas benadrukte zowel de interne als externe uitdagingen waarmee de Europese Unie wordt geconfronteerd en benadrukte de Europese inzet voor de mensenrechten, de vrijheid van godsdienst en de bescherming van de democratie. Hij verzuimde echter het gebrek aan actie en de hoeveelheid door de staat gesponsorde discriminatie te vermelden binnenin Europaniet alleen over historische religies, maar vooral tegen de nieuwe religieuze bewegingen, vaak verbannen door de Europese Commissie.
Een Unie van Vrijheid en Democratie
De heer Schinas begon zijn toespraak met het erkennen van het belang van religieuze tolerantie als centraal thema Europa staat voor vandaag. “Het is een unie van vrijheid. Het is een unie van democratie”, verklaarde hij, waarbij hij de noodzaak benadrukte om deze kernwaarden binnen en buiten de Europese grenzen te behouden. Schinas maakte duidelijk dat het aanpakken van religieuze onverdraagzaamheid in al zijn vormen een essentieel onderdeel is van het behoud van de Europese identiteit als baken van democratie en vrijheid.
Gezamenlijke actie tegen religieuze onverdraagzaamheid
Religieuze onverdraagzaamheid blijft een groot probleem, zowel binnen Europa als daarbuiten. Schinas benadrukte de noodzaak van een gezamenlijke aanpak EU niveau, waarbij wordt aangedrongen op samenwerking tussen de Europese instellingen. Hij riep op tot dialoog en begrip, waarbij hij waarschuwde voor het wijzen met de vinger of het bevorderen van giftige verdeeldheid. “We werken allemaal samen op EU-niveau, binnen de EU-instellingen, zonder met de vingers te wijzen, zonder kreten van haat, zonder giftigheid, door middel van dialoog en begrip”, zei hij, waarmee hij het belang van constructieve betrokkenheid bij de aanpak van deze gevoelige kwestie aangaf.
Volgens Schinas is de Europese Commissie vastbesloten een centrale rol te spelen in de aanpak van religieuze onverdraagzaamheid door het verstrekken van financiering, ondersteuning en het katalyseren van processen die de saamhorigheid tussen Europeanen bevorderen.
Bevordering van de godsdienstvrijheid buiten de grenzen van Europa, gewoon met woorden
Naast het aanpakken van kwesties binnen Europa benadrukte Schinas de morele verantwoordelijkheid van Europa om de vrijheid van vrijheid te verdedigen religie en geloof wereldwijd. ‘Wij hebben de morele plicht om op te komen voor godsdienstvrijheid’, beweerde hij. Europa moet zich uitspreken overal waar religies, inclusief het christendom, worden bedreigd en waar individuen worden vervolgd vanwege hun geloofsovertuigingen. Daartoe kondigde Schinas aan (alsof het bijna nieuw was) de benoeming van Frans van Daele als gezant van de EU voor het bevorderen en beschermen van de godsdienstvrijheid over de hele wereld (feitelijk alleen voor buiten de Europese Unie), waarmee het engagement van Europa wordt bevestigd om deze vrijheden buiten zijn grenzen te verdedigen.
Hij deelde details van Van Daele’s recente missies naar Jeruzalem en Pakistan, en merkte op dat deze inspanningen van cruciaal belang zijn voor het verspreiden van de Europese boodschap van religieuze tolerantie en vrijheid over de hele wereld. Schinas vermeldde echter niet dat de status van de speciale gezant van de EU dat is niet beter dan die van een vrijwilliger, zonder salaris, geen budget en geen politiek gewicht.
De Europese manier van leven: een gebroken spiegel van waarden
Schinas richtte zich vervolgens op een thema dat een groot deel van zijn ambtstermijn als vice-president heeft bepaald: de Europese manier van leven. Terugdenkend aan zijn parlementaire hoorzitting vijf jaar geleden, waar de Europese manier van leven werd besproken, onderstreepte Schinas dat dit concept niet over uitsluiting of superioriteit gaat. “De Europese manier van leven is geen bulldozer. Het is een spiegel die de rijkdom, de diversiteit, de macht, de waarden en de principes weerspiegelt die ons verenigen”, legde hij uit.
De Europese manier van leven is, zoals Schinas beschreef, een systeem waarin de democratie bloeit, de rechten van minderheden beschermd moeten worden, en mensenrechten worden gerespecteerd (althans door sommigen). Het is een unie waar vrouwen een centrale rol spelen in het gezin, de samenleving en de werkplek, waar onderwijs- en gezondheidszorgsystemen universeel en gratis zijn, en waar voor ouderen wordt gezorgd. “Wij zijn de wereldkampioenen van mensenrechtenvan gegevensbescherming, en we hebben niet de doodstraf,‘ bevestigde hij alsof er in de EU geen schendingen hiervan plaatsvinden, en merkte op dat hoewel delen hiervan elders te vinden zijn, het volledige beeld van deze waarden uniek is voor Europa.
De toespraak van Margaritis Schinas in het Europees Parlement probeerde op krachtige wijze te herinneren aan de waarden die bedoeld zijn om de Europese identiteit te schragen: vrijheid, democratie, tolerantie en eenheid. Door de uitdagingen van religieuze onverdraagzaamheid aan te pakken en de religieuze vrijheden te verdedigen, zowel binnen Europa als daarbuiten, herbevestigde Schinas de inzet van de EU om haar kernbeginselen hoog te houden: zelfs als deze vriendelijke en krachtige woorden nog steeds in zichtbare en efficiënte actie moeten worden omgezet. Zijn boodschap was duidelijk: de Europese manier van leven gaat niet over verdeeldheid of uitsluiting, maar over inclusiviteit, diversiteit en respect voor iedereen. Dit zou niet alleen voor christenen, joden, moslims en atheïsten moeten gelden, maar ook voor bahá’ís, hindoes, scientologen, sikhs, boeddhisten, vrijmetselaars, Jehova’s Getuigen, leden van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen van Later en zelfs voor heidenen. Zoals hij concludeerde: “Elders in de wereld kun je stukjes en beetjes hiervan vinden, maar dit alles bij elkaar vind je alleen hier, en het wordt de Europese manier van leven genoemd.“
Laten we nu eens kijken wat de komende leidinggevenden van de Europese Commissie te zeggen zullen hebben, en nog belangrijker, wat ze zullen doen… Zal de Europese Commissie doorgaan met het niet in praktijk brengen van wat ze prediken?
Oorspronkelijk gepubliceerd in The European Times.