Tijdens een persconferentie in de hoofdstad Nuku’alofa riep Guterres de wereldleiders op om de mondiale uitstoot scherp te verminderen, fossiele brandstoffen snel uit te faseren en de investeringen in klimaatadaptatie massaal op te voeren om mensen te beschermen tegen huidige en toekomstige risico’s.
“Dit is een waanzinnige situatie: de stijging van de zeespiegel is een crisis die volledig door de mensheid wordt veroorzaakt. Een crisis die binnenkort bijna onvoorstelbare proporties zal aannemen, zonder reddingsboot die ons weer in veiligheid kan brengen.”, waarschuwde hij.
« Maar Als we de Stille Oceaan redden, redden we ook onszelf. “De wereld moet handelen en reageren op de SOS voordat het te laat is.”
Ongekende stijging van de zeespiegel
De VN-chef zei dat het mondiale gemiddelde zeeniveau in een tempo stijgt dat de afgelopen 3000 jaar niet eerder is voorgekomen.
“De reden is duidelijk: broeikasgassen – die voor een groot deel worden gegenereerd door de verbranding van fossiele brandstoffen – koken onze planeet. En de zee neemt letterlijk de hitte weg”, vervolgde hij.
De zeeën hebben de afgelopen vijftig jaar meer dan 90 procent van de opwarming van de aarde geabsorbeerd. Water zet uit als het warmer wordt, en smeltende gletsjers en ijskappen hebben het volume van de zee vergroot, waardoor de oceaan overstroomt.
Veranderingen in de oceaan versnellen
Ondertussen brachten twee VN-documenten die die dag werden gepubliceerd ‘de situatie in scherp licht’, zei hij.
Dat blijkt uit een onderzoek van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) naar de Klimaatstatus in de zuidwestelijke Stille Oceaansamen met een rapport van het VN-klimaatactieteam over Ruwe zeeën in een opwarmende wereld“Laat dat zien De veranderingen in de oceaan versnellen, met verwoestende gevolgen..”
Samen beschrijven ze hoe de maandelijkse zeetemperaturen records blijven breken. Tegelijkertijd zijn de hittegolven op zee intenser en langduriger geworden, waarbij de frequentie sinds 1980 is verdubbeld, terwijl de stijgende zeespiegel de frequentie en ernst van stormvloeden en kustoverstromingen vergroot.
Eilanden in de Stille Oceaan ‘uniek blootgesteld’
“De rapporten van vandaag bevestigen dat de relatieve zeespiegel in het zuidwesten van de Stille Oceaan zelfs meer is gestegen dan het mondiale gemiddelde: op sommige plaatsen meer dan het dubbele van de mondiale stijging in de afgelopen dertig jaar”, aldus de secretaris-generaal.
Hij legde uit dat “de eilanden in de Stille Oceaan uitzonderlijk kwetsbaar zijn”, aangezien de gemiddelde hoogte slechts één tot twee meter boven de zeespiegel ligt, ongeveer 90 procent van de mensen binnen vijf kilometer van de kust woont en de helft van alle mensen. De infrastructuur bevindt zich op minder dan 500 meter afstand. meter van de kust.
“Zonder drastische emissiereducties kunnen eilanden in de Stille Oceaan tegen het midden van de eeuw een extra stijging van de zeespiegel met minstens 15 centimeter verwachten.en op sommige plaatsen meer dan dertig dagen per jaar kustoverstromingen”, zei hij.
Werknemers bouwen barrières om zee-erosie langs de kust van Tuvalu tegen te gaan.
Uit rapporten blijkt dat het gemiddelde tempo van de zeespiegelstijging sinds de jaren negentig meer dan verdubbeld is, wat aangeeft dat “het fenomeen zich op een ongebruikelijke en ongecontroleerde manier versnelt.”
Terwijl het mondiale gemiddelde zeeniveau sinds 1993 met meer dan 10 centimeter is gestegen, is de situatie nog erger in de Stille Oceaan, waar het op sommige plaatsen meer dan 15 centimeter bedraagt.
Hij wees op opkomende wetenschap, die suggereert dat een mondiale temperatuurstijging van twee graden Celsius boven het pre-industriële niveau mogelijk zou kunnen leiden tot de ineenstorting van de ijskappen op Groenland en West-Antarctica.toekomstige generaties veroordelen tot een onstuitbare stijging van de zeespiegel van wel 20 meter, gedurende een periode van millennia.”
‘De ruwe zee komt ons allemaal tegemoet’
De wereld bevindt zich momenteel op een traject in de richting van een temperatuurstijging van drie graden boven het pre-industriële niveau, wat betekent dat de zeespiegelstijging veel sneller zou plaatsvinden, wat een ramp zou betekenen voor Tonga en meer.
“Er staan ons allemaal ruwe zeeën te wachten, samen met de verwoesting van de visserij, het toerisme en de blauwe economie”, aldus de secretaris-generaal.
Hij herinnerde eraan dat ongeveer een miljard mensen over de hele wereld in kustgebieden wonen, waaronder ‘megasteden aan de kust’ zoals de hoofdstad van Bangladesh, Dhaka; Los Angeles in de Verenigde Staten; Bombay, India; Lagos, Nigeria en Shanghai, China.
De stijging van de zeespiegel zal de frequentie van kustoverstromingen en andere extreme gebeurtenissen doen toenemen, zei hij, en een temperatuurstijging van 2,5 graden zou het tempo kunnen verhogen van eens in de 100 jaar naar eens in de vijf jaar tegen het einde van de eeuw.
Zonder nieuwe aanpassings- en beschermingsmaatregelen zou de economische schade in de miljarden dollars kunnen lopen, voegde hij eraan toe, en drong er bij de wereldleiders op aan om nu naar voren te treden.
Verminder de mondiale uitstoot
Guterres benadrukte de noodzaak om de mondiale temperatuurstijging te beperken tot 1,5°C, wat betekent dat “de mondiale uitstoot tegen 2030 met 43 procent moet worden verminderd, en tegen 2035 met 60 procent.”
Het riep regeringen op om tegen 2025 nieuwe nationale klimaatactieplannen in te dienen, bekend als Nationally Bepaald Contributions (NDC’s), zoals beloofd op de VN-COP28-klimaatconferentie in Dubai vorig jaar.
Leiders moeten de wereld ook op het goede spoor zetten om fossiele brandstoffen snel en eerlijk uit te faseren, inclusief het beëindigen van nieuwe steenkoolprojecten en nieuwe olie- en gasuitbreidingen, vervolgde hij. Dit is een aanvulling op haar engagement om de capaciteit voor hernieuwbare energie te verdrievoudigen, de energie-efficiëntie te verdubbelen en de ontbossing tegen 2030 te beëindigen.
De stijgende zeespiegel heeft gevolgen voor eilandstaten in de Stille Oceaan, zoals Samoa (foto).
Steun kwetsbare landen
De secretaris-generaal herhaalde opnieuw zijn al lang bestaande oproep aan de G20-landen, “de grootste uitstoters”, om een leidende rol te spelen in deze inspanningen.
“En de wereld moet de financiering en steun aan kwetsbare landen massaal verhogen. “We hebben een verhoging van de financiering nodig om de stijging van de zeespiegel aan te pakken”, zei hij.
Voorafgaand aan de VN-klimaatconferentie van dit jaar drong hij er bij landen op aan om “innovatieve financiering te stimuleren”. Rijkere landen moeten ook hun beloften nakomen, waaronder een verdubbeling van de aanpassingsfinanciering tot minstens 40 miljard dollar per jaar tegen 2025.
Bij het aanpakken van klimaatrechtvaardigheid benadrukte hij ook de noodzaak om “significante bijdragen” te leveren aan het nieuwe Loss and Damage Fund ter ondersteuning van eilanden in de Stille Oceaan en andere kwetsbare landen.
Hetzelfde geldt ook voor de initiatieven die zijn aangekondigd tijdens het laatste Pacific Islands Forum, dat maandag in Tonga werd geopend.
‘Eindelijk moeten we tegen 2027 iedere persoon op aarde beschermen met een systeem voor vroegtijdige waarschuwing’, zei hij. “Dat betekent het versterken van de datacapaciteiten van landen om de besluitvorming over aanpassing en kustplanning te verbeteren.”
Guterres kondigde in maart 2022 voor het eerst het Early Warnings for All-initiatief aan, waarin wordt opgeroepen ervoor te zorgen dat deze levensreddende systemen tegen eind 2027 over de hele planeet aanwezig zijn.
