De Heilige Vader richt een brief aan kandidaten voor het priesterschap, maar ook aan pastorale werkers en alle christenen, om het “belang van het lezen van romans en gedichten op het pad van persoonlijke rijping” te onderstrepen, omdat boeken nieuwe interieurs openen, verrijken, helpen het leven onder ogen zien en anderen begrijpen. Literaire werken zijn een soort ‘oefenterrein voor onderscheidingsvermogen’.
Tiziana Campisi – Vaticaanstad
Een goed boek opent de geest, stimuleert het hart, traint voor het leven. Woord van paus Franciscus, die potlood en papier heeft gebruikt om toekomstige priesters, maar ook “alle pastorale agenten” en “elke christen” te helpen, begrijpen het “belang van het lezen van romans en gedichten op het pad van persoonlijke rijping”. Met de «Brief over de rol van literatuur in het onderwijs»geschreven op 17 juli en vandaag gepubliceerd, 4 augustus, is de paus van plan “de liefde voor het lezen aan te wakkeren” en vooral “een radicale verandering van tempo voor te stellen” bij de voorbereiding van kandidaten voor het priesterschap, zodat er meer ruimte wordt gegeven aan het lezen literaire werken. Omdat literatuur ‘het hart en de geest van de predikant kan opleiden’ tot ‘een vrije en nederige uitoefening van de eigen rationaliteit’ en tot ‘vruchtbare erkenning van het pluralisme van menselijke talen’, kan ze de menselijke gevoeligheid vergroten en leiden tot ‘een grote spirituele ontwikkeling’. opening. Bovendien is het de taak van gelovigen, en in het bijzonder van priesters, om het hart van de hedendaagse mens te ‘raken’, zodat het ontroerd en opengesteld wordt voor de verkondiging van de Heer Jezus”, en in dit alles “de bijdrage die literatuur en de poëzie die ze kunnen bieden, heeft een onvergelijkbare waarde.
De gunstige effecten van lezen
In de tekstPaus Franciscus onderstreept allereerst de gunstige effecten van een goed boek dat, ‘vaak in de verveling van vakanties, in de hitte en eenzaamheid van verlaten wijken’, ‘een oase kan zijn die ons weghaalt van andere opties die niet goed zijn’. voor ons”, en dat, op “momenten van vermoeidheid, van woede, van teleurstelling, van mislukking, en wanneer we zelfs niet in gebed de stilte van de ziel kunnen vinden”, kan helpen om door moeilijke momenten heen te gaan en “ een beetje meer rust. Omdat misschien ‘dat lezen nieuwe innerlijke ruimtes voor ons opent’ die ons helpen onszelf niet op te sluiten ‘in die paar obsessieve ideeën’, die ons vervolgens ‘onverbiddelijk in de val lokken’. Mensen wijdden zich meer aan lezen ‘gezien de alomtegenwoordigheid van de media, sociale netwerken, mobiele telefoons en andere apparaten’, merkt de paus op, die benadrukt hoe in een audiovisueel product, hoewel ‘vollediger’, ‘de marge en de tijd om’ het verhaal verrijken of interpreteren wordt meestal beperkt », terwijl bij het lezen van een boek « de lezer veel actiever is ». Een literair werk is ‘een levende en altijd vruchtbare tekst’. Het komt in feite voor dat « de lezer tijdens het lezen verrijkt wordt door wat hij van de auteur ontvangt », en dit « hem in staat stelt de rijkdom van zijn eigen persoon te laten bloeien. »
Besteed tijd aan literatuur tijdens seminars
Als het positief is dat « in sommige seminars de obsessie met schermen – en met nepnieuws giftig, oppervlakkig en gewelddadig zijn – en tijd besteden aan literatuur”, aan lezen, aan praten over “boeken, nieuw of oud, die ons veel blijven vertellen”, erkent Francisco, maar in het algemeen “op het vormende pad van degenen die ondernemen gewijd ambt » is er geen adequate ruimte voor literatuur, die wordt beschouwd als « een ondergeschikte uitdrukking van cultuur die niet zou behoren tot het pad van voorbereiding en dus tot de concrete pastorale ervaring van toekomstige priesters. » ‘Deze aanpak is niet goed’, bevestigt de paus, omdat het leidt tot ‘een vorm van ernstige intellectuele en spirituele verarming van toekomstige priesters’, die dus geen ‘bevoorrechte toegang hebben, juist via de literatuur, tot het hart van de menselijke cultuur’. en meer specifiek specifiek voor het hart van de mens.” Omdat literatuur in de praktijk te maken heeft ‘met wat ieder van ons van het leven verlangt’ en ‘een intieme relatie aangaat met ons concrete bestaan, met zijn essentiële spanningen, met zijn verlangens en zijn betekenissen’.
Boeken voor reisgenoten
Terugdenkend aan de jaren dat hij les gaf aan een jezuïetenschool in Santa Fe, tussen 1964 en 1965, vertelt de paus dat de studenten als literatuurleraar El Cid moesten studeren, terwijl ze ‘hen vroegen García Lorca te lezen’. “Dus besloot ik dat ze El Cid thuis zouden bestuderen en tijdens de lessen vertelde ik hen welke auteurs de kinderen het leukst vonden”, herinnert paus Franciscus zich, eraan toevoegend dat ze de voorkeur gaven aan “hedendaagse literaire werken”, maar dat “het lezen van die dingen die hen aantrokken nu kregen ze een meer algemene smaak voor literatuur en poëzie, en gingen vervolgens over op andere auteurs, ‘omdat’ uiteindelijk het hart meer zoekt, en iedereen zijn weg vindt in de literatuur. In die zin geeft de paus toe dat hij van “tragische kunstenaars houdt, omdat we allemaal hun werken als het onze kunnen voelen, als een uitdrukking van onze eigen drama’s.” De paus waarschuwt dat men niet ‘iets uit verplichting moet lezen’, maar dat de lezingen ‘met openheid, verrassing en flexibiliteit’ moeten worden gekozen.
Om te ontdekken dat Jezus vlees is geworden
Om vandaag de dag ‘adequaat te kunnen reageren op de dorst naar God van velen, zodat ze deze niet proberen te stillen met vervreemdende voorstellen of met een Jezus Christus zonder vlees’, moeten gelovigen en priesters bij het verkondigen van het Evangelie beloven dat ‘we ze komen allemaal een Jezus Christus tegen die vlees is geworden, mens is geworden, geschiedenis heeft gemaakt. We mogen ‘het ‘vlees’ van Jezus Christus nooit uit het oog verliezen’, beveelt de paus aan, ‘dat vlees gemaakt van hartstochten, emoties, gevoelens, concrete verhalen, handen die aanraken en genezen, blikken die bevrijden en bemoedigen, gastvrijheid, vergevingsgezindheid, verontwaardiging, moed, onbevreesdheid: in één woord, liefde. Om deze reden, zo merkt Franciscus op, ‘kan een ijverige kennis van de literatuur toekomstige priesters en alle pastorale agenten zelfs nog gevoeliger maken voor de volledige menselijkheid’ van Christus ‘waarin zijn goddelijkheid volledig wordt uitgestort’.
De gewoonte om te lezen heeft positieve resultaten
In de briefDe paus wijst ook op de positieve gevolgen die de ‘gewoonte van lezen’ heeft voor geleerden, wat helpt ‘een bredere woordenschat te verwerven’, ‘verschillende aspecten van iemands intelligentie te ontwikkelen’, ‘ook de verbeeldingskracht en creativiteit stimuleert’, ‘het mogelijk maakt je leert je verhalen op een rijkere manier uit te drukken», «het verbetert ook het concentratievermogen, vermindert de niveaus van cognitieve stoornissen en kalmeert stress en angst.» Concreet bereidt het lezen ons voor op het begrijpen en daarom onder ogen zien van de verschillende situaties die zich in het leven kunnen voordoen, vervolgt paus Franciscus. mensen die de uitdagingen van het leven hebben overwonnen.” En met Borges kunnen we literatuur definiëren als ‘luisteren naar iemands stem’.
Stop, denk na, luister
Literatuur dient om ‘het leven effectief te ervaren’. En als ‘onze gewone kijk op de wereld ‘vernauwd’ en beperkt is als gevolg van de druk’ van verschillende persoonlijke verplichtingen en ‘zelfs dienstverlening – cultisch, pastoraal, liefdadig – ‘gewoon iets om te doen’ kan worden, bestaat het risico dat we ‘vallen’. tot een efficiencyisme dat onderscheidingsvermogen bagatelliseert, de gevoeligheid verarmt en de complexiteit vermindert. » Daarom moeten we in ‘ons dagelijks leven’ leren ‘afstand te nemen van het directe’, suggereert de paus, ‘te vertragen, na te denken en te luisteren’, wat kan gebeuren als we stoppen om een boek te lezen. We moeten ‘gastvrije en niet-strategische manieren vinden om met de werkelijkheid om te gaan’, we hebben ‘afgelegenheid, traagheid, vrijheid’ nodig om de werkelijkheid te benaderen, in eenvoudige bewoordingen, en de literatuur stelt ons in staat ‘onze blik te trainen om de waarheid van de werkelijkheid te zoeken en te onderzoeken. mensen en situaties”, “het helpt ons onze aanwezigheid in de wereld uit te drukken”. Bovendien benadrukt de paus: “door een literaire tekst te lezen” die we met de ogen van anderen zien, ontwikkelen we “de empathische kracht van de verbeelding”, “ontdekken we dat wat we voelen niet alleen van ons is, het is universeel, en om die reden ook: « Hij is de meest verlaten persoon, hij voelt zich niet alleen. »