Twee mannelijke patiënten met borstkanker die een terugbetaling vroegen voor hun behandeling, kregen een negatief antwoord van hun mutualiteit. De reden voor de weigering? De patiënten hadden niet het vereiste geslacht. De mannen, beiden met uitgezaaide borstkanker, kwamen niet in aanmerking voor de terugbetaling omdat ze mannen waren. Een vrouw in dezelfde omstandigheden zou wel een terugbetaling hebben gekregen.
De twee patiënten trokken met het Instituut naar de rechtbanken van Antwerpen en Charleroi om deze ongelijkheid aan de kaak te stellen. Beide rechtbanken bevestigden het standpunt van het Instituut en stelden de patiënten in het gelijk: de beslissing om een behandeling niet terug te betalen op grond van het feit dat de betrokkene “niet het vereiste geslacht heeft” vormt een minder gunstige behandeling van mannen dan van vrouwen in een gelijkaardige situatie. Dit is een discriminatie op grond van geslacht die niet objectief gerechtvaardigd is en dat is verboden.
In beide gevallen werd de Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen daarom veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding aan de patiënt. Bovendien oordeelde de Antwerpse rechtbank dat de patiënt morele schade heeft geleden door deze beslissing en stelt hierover dat “borstkanker wordt beschouwd als een typisch vrouwelijke ziekte, terwijl het lot van mannen die aan dezelfde ziekte lijden onvoldoende aandacht krijgt en zelfs enigszins wordt verwaarloosd”. Hiermee erkende de rechtbank niet alleen de financiële gevolgen, maar ook de zware mentale last die de niet-terugbetaling teweegbracht.
Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut, stelt de noodzaak van een reflectie op structureel niveau voorop: “Deze twee vonnissen zijn overwinningen voor mannelijke patiënten met borstkanker die hierdoor ook op terugbetaling van deze specifieke borstkankermedicijnen zullen mogen rekenen. Intussen is er bij het RIZIV wel een aanpassing gebeurd in de terugbetalingsvoorwaarden van de specifieke medicijnen waarvan sprake in de vonnissen: “vrouwen” werd veranderd naar “rechthebbenden”. Maar deze vonnissen hebben alleen betrekking op bepaalde medicijnen. En er komen regelmatig nieuwe medicijnen tegen borstkanker op de markt. Zonder een algemene verandering in de criteria zullen mannen geen recht hebben op terugbetaling louter omdat ze mannen zijn.”
—–
Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen werd opgericht in 2002. Het is een onafhankelijke federale overheidsinstelling die de gelijkheid van vrouwen en mannen waarborgt en bevordert. Het bestrijdt elke vorm van discriminatie en ongelijkheid op grond van een door de Genderwet beschermd criterium, waaronder geslacht. Het Instituut ontwikkelt een wettelijk kader, strategieën en instrumenten om dit te kunnen doen. Jaar na jaar stijgt het aantal meldingen en klachten bij het Instituut, wat nu al boven de duizend zit.
Ook advies verlenen, onderzoek opzetten, opleidingen geven, concrete acties en brede campagnes behoren tot de taken.
Bijna 70 mensen zetten zich elke dag in voor meer maatschappelijke aandacht voor gendergelijkheid via het Instituut.
Slachtoffers of getuigen van discriminatie op grond van een door de Genderwet beschermd criterium (waaronder geslacht) kunnen zich gratis en in alle vertrouwelijkheid laten informeren over hun rechten. Indien gewenst kan ook een klacht ingediend worden. Dit kan op 0800/12 800 of via op https://igvm-iefh.belgium.be.
—–
PERSCONTACT:
Sofie Roelandt
Projectmedewerker communicatie en perscontact
T +32 2 233 48 31
Sofie.Roelandt@igvm.belgie.be
