De geluiden die gewoonlijk problemen voor mensen veroorzaken, zijn erg luid of erg hoog.
“Enkele veelvoorkomende voorbeelden van zeer luide of hoogfrequente geluiden zijn auto-alarmen die bij u in de buurt afgaan of een ambulance die op straat voorbijrijdt”, zegt Jodi Sasaki-Miraglia, directeur van professionele onderwijsprogramma’s bij hoortoestelfabrikant Widex USA.
“Andere veel voorkomende voorbeelden zijn vuurwerk, harde bouwgeluiden of muziek tijdens een concert.”
In het geval van de rookmelder en de sirene van de ambulance zou je natuurlijk kunnen beargumenteren dat het juist de bedoeling is dat ze luid klinken om de aandacht te trekken. In de meeste gevallen wordt u niet lang aan deze geluiden blootgesteld. Maar een concert duurt waarschijnlijk meerdere uren, en als je de pech hebt dat je tegenover een bouwplaats woont, weet je maar al te goed hoe pijnlijk het kan zijn om dagenlang naar gezoem te luisteren.
Hoewel deze situaties voor iedereen vervelend zijn, is de gevoeligheid voor geluid voor sommige mensen een zeer reëel probleem waar ze dagelijks last van hebben.
Waarom overkomt hen dit?
Niveaus van luidheidsongemak
Luidere, hogere tonen zijn over het algemeen ongemakkelijker om naar te luisteren dan zachtere, lagere tonen. Maar de tolerantie van mensen voor hen kan variëren. Gelukkig is er een handige test die een audioloog kan uitvoeren om uw unieke niveau van luidheidsongemak te bepalen.
“De Cox-test, ontwikkeld door wijlen Dr. Robin Cox, PhD, van de Universiteit van Memphis, Hearing Aid Research Laboratory, wordt tegenwoordig veelvuldig gebruikt in audiologische klinieken”, zegt Sasaki-Miraglia. Daarin luistert de patiënt naar een reeks lage tot hoge geluiden en beoordeelt hij op een zevenpuntsschaal hoe luid deze voor hem lijken. Op basis van de resultaten krijgt de audioloog een idee van het basisniveau van het ongemak van een persoon en kan hij het hoortoestel dat hij of zij nodig heeft adequaat aanpassen.
Maar wat zijn de oorzaken van gevoeligheid voor geluid?
“Lagere gevoeligheidswaarden worden doorgaans gezien bij mensen met specifieke soorten gehoorverlies, zoals door lawaai veroorzaakt of perceptief gehoorverlies [which affects the inner ear structures or auditory nerves]”, legt Sasaki-Miraglia uit.
« Mensen die last hebben van beltonen of tinnitus, of mensen die auditieve verwerkingsproblemen hebben, kunnen ook lager dan verwachte ongemakwaarden hebben. »
Er zijn ook verschillende omstandigheden waardoor mensen anders gevoelig zijn voor geluiden.
Een voorbeeld is hyperacusis, wat soms het gevolg kan zijn van andere medische problemen zoals de ziekte van Lyme of migraine. Zoals Sasaki-Miraglia uitlegt: “Hyperacusis heeft niets te maken met harde geluiden. In deze toestand kunnen geluiden die voor de meeste mensen ‘normaal’ qua luidheid lijken, ondraaglijk luid zijn voor patiënten.” Dit betekent dat zoiets eenvoudigs als het rinkelen van munten in de zak ondraaglijk luid en zelfs pijnlijk kan klinken.
Andere mensen ervaren irrationele woede bij bepaalde geluiden, wat te wijten is aan misofonie. Recent onderzoek heeft aangetoond dat deze aandoening vaker voorkomt dan eerder werd gedacht en alleen al in Groot-Brittannië tot één op de vijf mensen treft.
Uit een onderzoek blijkt dat geluiden die mensen met misofonie ondraaglijk vinden, feitelijk neurale circuits activeren die de gezichtsspierbewegingen controleren, en geen probleem vormen met het auditieve verwerkingssysteem van de hersenen, zoals te verwachten was. Dit lijkt mensen het gevoel te geven dat deze geluiden hun eigen lichaam ‘binnendringen’, wat leidt tot gevoelens van woede of walging.
Sasaki-Miraglia zegt dat veel voorkomende triggers de geluiden zijn van andere mensen die ‘kauwen, ademen of hun keel schrapen’.
Bij sommige mensen kan de afkeer van harde geluiden zich ontwikkelen tot een volwaardige angststoornis die fonofobie wordt genoemd. Het houdt niet noodzakelijkerwijs verband met gehoorproblemen, maar kan vaker voorkomen bij mensen met sensorische verwerkingsproblemen – zoals bij autistische mensen – en bij migrainepatiënten. Zoals elke fobie is fonofobie een extreme, irrationele angst, en patiënten kunnen in paniek raken wanneer ze worden blootgesteld aan harde geluiden, of zelfs alleen maar aan de dreiging ervan.
Maar net zoals het afval van de een de schat van de ander is, heeft de medaille voor geluidsgevoeligheid twee kanten. Bepaalde geluiden die bij sommige mensen gevoeligheid en zelfs misofonie veroorzaken, kunnen voor anderen absolute gelukzaligheid zijn. Een recente trend op TikTok demonstreert dit op mooie wijze: toen mensen breekbare voorwerpen – vooral glazen flessen – van de trap begonnen te rollen…
Deze symfonie van bonzen en breken zou ervoor zorgen dat veel mensen hun oren bedekken, maar anderen zweren dat het een vreugdevol gevoel opwekt dat Autonomous Sensory Meridian Response (ASMR) wordt genoemd, soms welsprekender bekend als een ‘hersenorgasme’. Degenen die deze reactie ervaren, beschrijven het vaak als een ontspannend, tintelend gevoel dat wordt veroorzaakt door een verscheidenheid aan geluiden – voor sommigen is het breken van glas, voor anderen fluisteren, tikken en zelfs haarborstelen.
Is er een manier om geluidsgevoeligheid te behandelen?
« Als u gevoelig bent voor geluid, kunt u het beste advies inwinnen bij een erkende audioloog », zegt Sasaki-Miraglia. “Hij zal u voorzien van een uitgebreide beoordeling, behandelingsopties en gerichte voorlichting voor uw individuele geluidsgevoeligheidsaandoening. Het is niet ongebruikelijk dat er verschillende factoren zijn die hieraan bijdragen.”
Het is belangrijk om individueel medisch advies in te winnen, aangezien de behandeling van hyperacusis of tinnitus bij de ene persoon heel anders kan zijn dan bij de andere.
Als uw gevoeligheid voor geluid u angst bezorgt, wat betekent dat u mogelijk fonofobie heeft, kunnen verschillende behandelingen worden voorgesteld door een professional in de geestelijke gezondheidszorg, zoals cognitieve gedragstherapie.
We hebben allemaal wel eens te maken met vervelende geluiden, maar soms kan die ergernis omslaan in iets veel meer. Als de gevoeligheid voor geluiden uw normale leven beïnvloedt, is het misschien tijd om medisch advies in te winnen – er zijn mogelijk meer behandelingsopties dan u denkt!
Zoals Sasaki-Miraglia concludeert: “Wat de oorzaak ook is, goed advies en diagnose door een audioloog kunnen de resultaten voor de patiënt en uw levenskwaliteit verbeteren.”
Oorspronkelijk gepubliceerd in
