De regering onder leiding van de Awami League beweert zich te zullen inzetten voor vrije en eerlijke algemene verkiezingen die op 7 januari 2024 zullen plaatsvinden, terwijl de staatsautoriteiten tegelijkertijd de gevangenissen vullen met leden van de politieke oppositie en verantwoordelijk zijn voor het gebruik van buitensporig geweld, gedwongen verdwijningen, martelingen en buitengerechtelijke executies.
De grootste oppositiepartij van het land, de Bangladesh Nationalist Party (BNP) en haar bondgenoten hebben besloten de verkiezingen te boycotten, omdat ze zeggen dat deze zullen worden gemanipuleerd door de regerende Awami League (AL).
De oppositie eist dat de regering aftreedt en de macht overdraagt aan een neutrale interim-regering om toezicht te houden op de peilingen, maar de Awami League heeft dit krachtig afgewezen.
Massale repressie tijdens de verkiezingscampagne
Sinds de massale politieke bijeenkomst die de BNP op 28 oktober organiseerde tegen de heersende regering, onder leiding van premier Sheikh Hasina, zijn minstens 10.000 activisten van de oppositie gearresteerd. Vele anderen zijn hun huizen ontvlucht om arrestatie te voorkomen en zijn ondergedoken. Er is geen ruimte meer in de gevangenissen, aldus Human Rights Watch, die zegt dat zeker 16 mensen zijn omgekomen en ruim 5.500 mensen gewond zijn geraakt.
Eind november werd Nahid Hasan, een verslaggever van de nieuwswebsite Jagonews24.com, aangevallen in de hoofdstad Dakha terwijl hij verslag deed van een botsing waarbij studenten van de regerende Awami League betrokken waren. De agressors waren Tamzeed Rahman, een lokale leider van de Jeugdvleugel van de Awami League met ongeveer 20-25 man. Ze grepen hem bij zijn kraag, sloegen en sloegen hem totdat hij op de grond viel, waar ze hem bleven schoppen en stampen. Dit was tot nu toe de laatste aflevering van een reeks aanvallen op mediamensen door aanhangers van de veertien partijen tellende alliantie onder leiding van de Awadi League.
Aanvallen, toezicht, intimidatie en gerechtelijke intimidatie van de pers in de afgelopen jaren hebben geleid tot wijdverbreide zelfcensuur in de media.
Volgens de Verenigde Naties zijn er nog ruim 5.600 zaken met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting, waaronder die van vooraanstaande journalisten en redacteuren, aanhangig op grond van de veel bekritiseerde draconische Digital Services Act.
VN-zorgen over massa-arrestaties
Op 13 november rondde de VN-Mensenrechtenraad zijn onderzoek af periodieke evaluatie van de mensenrechtensituatie in Bangladesh waarin tientallen NGO’s klaagden over de flagrante schendingen van de mensenrechten door de door Awami geleide regering.
De volgende dag, 14 november, zei mevrouw Irene Khan, Speciale Rapporteur voor de bevordering en bescherming van het recht op vrijheid van mening en meningsuiting; De heer Clément Nyaletsossi Voule; Speciale Rapporteur voor het recht op vrijheid van vreedzame vergadering en vereniging; en mevrouw Mary Lawlor, Speciaal Rapporteur voor de situatie van mensenrechtenverdedigershekelde het harde optreden tegen werknemers die eerlijke lonen eisten en tegen politieke activisten die opriepen tot vrije en eerlijke verkiezingen. Ze veroordeelden ook de justitiële intimidatie van journalisten, mensenrechtenverdedigers en leiders van het maatschappelijk middenveld, evenals het onvermogen om de wetten te hervormen die de vrijheid van meningsuiting onderdrukken.
De verklaring van de speciale VN-rapporteurs was in lijn met een andere VN-verklaring van 4 augustus 2023 waarin het geweld voorafgaand aan de verkiezingen aan de kaak werd gesteld en de politie werd opgeroepen “zich te onthouden van buitensporig gebruik van geweld te midden van terugkerend geweld en massa-arrestaties in de aanloop naar de algemene verkiezingen.” Volgens een woordvoerder van de VN “is gezien dat de politie, samen met mannen in burgerkleding, onder andere hamers, stokken, vleermuizen en ijzeren staven gebruikte om demonstranten te slaan.”
Zorgen van de Verenigde Staten
In september 2023 begonnen de Verenigde Staten visumbeperkingen op te leggen aan Bengaalse functionarissen die verantwoordelijk werden geacht voor ‘het ondermijnen van het democratische verkiezingsproces in Bangladesh’. De VS zouden ook aanvullende sancties kunnen overwegen tegen degenen die verantwoordelijk zijn voor de misstanden die nu plaatsvinden. De directeur doel van deze sancties is de regerende Awadi League-partij, de wetshandhavingsdiensten, de rechterlijke macht en de veiligheidsdiensten.
Met deze maatregel blijft de regering-Biden consistent met haar beleid jegens de door Awami geleide regering. In 2021 en 2023 wel Bangladesh buiten gelaten van de twee “Summit for Democracy”-evenementen, hoewel het Pakistan (dat lager scoort dan Bangladesh op verschillende democratie-indexen, waaronder die van Freedom House) had uitgenodigd Vrijheid in de wereldindex en die van de Economist Intelligence Unit Democratie-index).
Op 31 oktober verklaarde de Amerikaanse ambassadeur Peter Haas: “Elke actie die het democratische verkiezingsproces ondermijnt – inclusief geweld, het verhinderen dat mensen hun recht op vreedzame vergadering uitoefenen, en internettoegang – doet twijfels rijzen over het vermogen om vrije en eerlijke verkiezingen te houden.”
Begin november dreigden de leiders van de Awami League herhaaldelijk Haas te verslaan of te vermoorden.
Zorgen van de Europese Unie over de verkiezingen
Op 13 september hield commissaris voor Cohesie en Hervormingen, Elisa Ferreira, namens hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Josep Borrell een toespraak over de mensenrechtensituatie in Bangladesh, waarin zij benadrukte dat “de EU bezorgd blijft over de berichten over buitengerechtelijke executies en gedwongen verdwijningen in Bangladesh.”
Ze benadrukte dat de EU zich aansluit bij de oproep van de Verenigde Naties voor een onafhankelijk mechanisme om gedwongen verdwijningen en buitengerechtelijke executies te onderzoeken. Bangladesh zou ook een bezoek van de Werkgroep inzake gedwongen verdwijningen van de Verenigde Naties moeten toestaan.
Op 21 september besloot de Europese Unie om tijdens de komende nationale verkiezingen in Bangladesh geen volledig team van waarnemers te sturen, onder verwijzing naar budgettaire beperkingen.
Op 19 oktober, tDe EU heeft de verkiezingscommissie (EC) van Bangladesh officieel laten weten dat zij een team van vier leden zal sturen om de komende nationale verkiezingen te observerenvolgens De zakelijke standaard. Volgens de brief die via het ministerie van Buitenlandse Zaken is verzonden, zal het team van 21 november 2023 tot 21 januari 2024 Bangladesh bezoeken om de peilingen te observeren.
De EU heeft geen waarnemers gestuurd bij de laatste twee nationale verkiezingen in 2014 en 2018, gewonnen door de Awadi League. In 2014 boycotte de Bangladesh Nationalist Party, de grootste oppositiepartij, en zal dat in januari 2024 opnieuw doen.
De EU had bij de verkiezingen van 2008 een volwaardige missie gestuurd toen zij de grootste internationale observatiemissie in Bangladesh had ingezet, met 150 waarnemers uit 25 EU-lidstaten, plus Noorwegen en Zwitserland.
Verschillende buitenlandse regeringen hebben herhaaldelijk opgeroepen tot vrije en eerlijke verkiezingen in Bangladesh.
Handelsbetrekkingen tussen de EU en Bangladesh als instrument voor mogelijke zachte macht
Dankzij de commerciële privileges die aan Bangladesh zijn verleend, heeft de EU het vermogen om, buiten haar formele hoop en wensen, bij haar regering op aan te dringen vrije en eerlijke verkiezingen te garanderen.
De EU werkt nauw samen met Bangladesh in het kader van de Samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en Bangladeshgesloten in 2001. Deze overeenkomst biedt ruime mogelijkheden voor samenwerking, ook op het gebied van de mensenrechten.
De EU is de belangrijkste handelspartner van Bangladesh, goed voor ongeveer 19,5% van de totale handel van het land in 2020.
De EU-import uit Bangladesh wordt gedomineerd door kleding, die ruim 90% van de totale EU-import uit het land voor zijn rekening neemt.
De EU-export naar Bangladesh wordt gedomineerd door machines en transportmiddelen.
Tussen 2017 en 2020 bedroeg de import uit Bangladesh uit de EU-28 gemiddeld 14,8 miljard euro per jaar, wat de helft van de totale export van Bangladesh vertegenwoordigt.
Als minst ontwikkeld land (MOL) profiteert Bangladesh van het meest gunstige regime dat beschikbaar is onder het Algemeen Preferentiestelsel (SAP) van de EU, namelijk de Everything But Arms (EBA)-regeling. EBA verleent de 46 minst ontwikkelde landen – inclusief Bangladesh – belastingvrije en quotavrije toegang tot de EU voor de export van alle producten, behalve wapens en munitie. Mensenrechten zonder Grenzen dringt er bij de EU op aan energiek haar zachte macht te gebruiken om het evenwicht te herstellen Bangladesh‘s respect voor de mensenrechten voorafgaand aan de verkiezingen en haar commerciële privileges.
Oorspronkelijk gepubliceerd in
