Op 24 december presideerde de Heilige Vader de Heilige Mis van Kerstavond en de Geboorte van de Heer in de Sint-Pietersbasiliek. In zijn homilie zei de paus dat “ons hart vanavond in Bethlehem ligt, waar de Vredevorst nog steeds wordt afgewezen door de verliezende logica van de oorlog.” Bovendien nodigde hij ons uit om de aanbidding te herontdekken, wat de weg is om de Incarnatie te verwelkomen, omdat “aanbidden betekent voorbede doen, herstellen, God toestaan de geschiedenis recht te zetten.”
Renato Martinez – Vaticaanstad
“Vanavond verandert de liefde de geschiedenis. Laat ons geloven, o Heer, in de kracht van uw liefde, zo verschillend van de kracht van de wereld. Laat ons, net als Maria, Jozef, de herders en de wijzen, rond U samenkomen om U te aanbidden. Door ons meer op U te laten lijken, zullen we in staat zijn om aan de wereld getuige te zijn van de schoonheid van uw gezicht”, in dit gebed de boodschap van de preek die paus Franciscus hield tijdens de Heilige Mis van Kerstavond en de Geboorte van de Heer, die hij voorzitter op 24 december, is geconcentreerd in de Sint-Pietersbasiliek, in het Vaticaan.
De Koning van de geschiedenis kiest het pad van de kleinheid
Aan het begin van zijn preek herinnerde de Heilige Vader eraan dat Jezus geboren werd in een bijzondere context, beschreven door Sint-Lucas, waarin “over de hele wereld een volkstelling werd gehouden” (2,1). Deze gebeurtenis, waar de evangelist met precisie over spreekt en die de paus heeft aangegeven, vertoont een groot contrast:
“Terwijl de keizer de inwoners van de wereld telt, komt God er bijna in het geheim binnen; Terwijl degene die de leiding heeft probeert een van de groten van de geschiedenis te worden, kiest de Koning van de geschiedenis het pad van de kleinheid. ‘Geen van de machtigen merkt Hem op, alleen enkele herders, gedegradeerd naar de marges van het sociale leven.’
Tegenwoordig wordt de Vredevorst nog steeds afgewezen
Maar de volkstelling, zei paus Franciscus, onthult nog meer. In de Bijbel liet hij geen goed geheugen achter en toen hij de zonde van zelfvoorziening uitlegde die koning David beging, zei de paus: « De Heer, verontwaardigd, verwoestte het volk met een ongeluk. »
“Deze nacht echter, na negen maanden in de schoot van Maria, wordt Jezus, de ‘Zoon van David’, geboren in Bethlehem, de stad van David, en straft niet door middel van de volkstelling, maar laat zich nederig tellen. We zien geen boze god die straft, maar veeleer de barmhartige God die vlees wordt, die zwakjes de wereld binnentreedt, voorafgegaan door de aankondiging: « op aarde, vrede voor de mensen » (Lukas 2:14). En ons hart is vanavond in Bethlehem, waar de Vredevorst nog steeds wordt afgewezen door de verliezende logica van de oorlog, met het gebrul van wapens die hem er ook vandaag de dag van weerhouden een herberg in de wereld te vinden.
De obsessie met winst en de weg van Jezus
En dit eerste idee van de volkstelling, zo stelde de Heilige Vader, manifesteert uiteindelijk aan de ene kant het al te menselijke plot dat door de geschiedenis loopt: dat van een wereld die macht en sterkte, roem en glorie zoekt, waar alles Het wordt gemeten met successen en resultaten, met cijfers en getallen. Het is de obsessie met winst. Maar tegelijkertijd benadrukt de volkstelling het pad van Jezus, die ons komt zoeken via de incarnatie.
“Hij is niet de god van de winst, maar de God van de incarnatie. Hij bestrijdt onrechtvaardigheid niet van bovenaf met geweld, maar van onderaf met liefde; Het barst niet los met grenzeloze kracht, maar daalt af naar onze grenzen; Het gaat onze kwetsbaarheden niet uit de weg, maar gaat ervan uit.”
In welke God geloven wij? Incarnatie of voordeel?
Vanavond, zei de Heilige Vader, kunnen we ons afvragen: in welke God geloven wij? In de God van de incarnatie of in die van het voordeel? Ja, omdat het risico bestaat Kerstmis te beleven met een heidens idee van God, alsof hij een machtige meester is die in de hemel is; een god die zich verbindt met macht, met werelds succes en met de afgoderij van het consumentisme.
“Het valse beeld van een afstandelijke en prikkelbare god keert altijd terug, die zich goed gedraagt tegenover de goeden en boos wordt op de slechten; van een god gemaakt naar ons beeld, die alleen nuttig is om onze problemen op te lossen en ons kwaad weg te nemen. Hij gebruikt daarentegen niet de toverstaf, hij is niet de commerciële god van “alles en nu”; Het redt ons niet door op een knop te drukken, maar het strekt zich uit om de werkelijkheid van binnenuit te veranderen. En toch, hoe diep geworteld in ons is het wereldse idee van een verre en controlerende god, rigide en krachtig, die de zijne helpt de overhand te krijgen op anderen!
Laten we onze blik richten op de ‘levende en ware God’
In deze zin nodigde paus Franciscus ons uit om onze blik te richten op “de levende en ware God” (1 Thess 1:9); aan Hem, die alle menselijke berekeningen te boven gaat en zich toch laat meetellen in onze berekeningen; aan Hem, die een revolutie teweegbrengt in de geschiedenis door erin te wonen; aan Hem, die ons zo respecteert dat we Hem kunnen afwijzen; aan Hem, die de zonde uitwist door ze op zich te nemen, die de pijn niet wegneemt, maar transformeert; dat elimineert de problemen niet uit ons leven, maar geeft ons leven eerder een hoop die groter is dan de problemen. Hij verlangt zo ernaar ons bestaan te omarmen dat hij, omdat hij oneindig is, voor ons eindig wordt; omdat het groot is, wordt het klein; rechtvaardig zijn, leeft onze onrechtvaardigheden.
“Dit is het wonder van Kerstmis: niet een mengeling van honingzoete genegenheid en wereldse troost, maar de ongekende tederheid van God die de wereld redt door vlees te worden. Laten we naar het Kind kijken, laten we naar zijn wieg kijken, laten we de kribbe aanschouwen, die de engelen het ‘teken’ noemen (Lc 2,12). Het is in feite het teken dat het gelaat van God openbaart, die mededogen en barmhartigheid is, altijd almachtig en alleen in de liefde.
God is volledig in onze menselijke conditie binnengedrongen
En terwijl hij zijn reflectie verder ontwikkelde, zei de bisschop van Rome dat het Woord van God ‘vlees is geworden’ (Joh 1,14) en dat dit woord ‘vlees’ onze kwetsbaarheid oproept en dat het Evangelie gebruikt om ons te vertellen dat God volledig ingevoerd in onze menselijke conditie. Maar voor God, die de geschiedenis veranderde tijdens de volkstelling, ben je geen nummer, maar een gezicht.
“Laat vandaag alstublieft het initiatief over aan Jezus, die tegen u zegt: ‘Voor u ben ik vlees geworden, voor u ben ik geworden zoals u.’ Waarom blijf je in de gevangenis van je verdriet? Net als de herders, die hun kudden verlieten, verlaat u de omheining van uw melancholie en omarmt u de tederheid van de Kindgod. Vertrouw uw zorgen, zonder maskers en zonder wapenrusting, aan Hem toe, en Hij zal u ondersteunen (vgl. Ps. 55,23). Hij, die vlees is geworden, verwacht van jou niet jouw succesvolle resultaten, maar jouw open en vertrouwende hart. En in Hem zul je herontdekken wie je bent: een geliefde zoon van God, een geliefde dochter van God. Nu kun je het geloven, want vanavond kwam de Heer naar het licht om je leven te verlichten en zijn ogen stralen van liefde voor jou.’
Christus kijkt niet naar cijfers, maar naar gezichten
Maar wie kijkt er, tussen de vele dingen en de gekke rassen van een wereld die altijd druk en onverschillig is, naar Jezus?, vroeg de paus zich af.
“Terwijl in Bethlehem veel mensen, meegesleept door de euforie van de volkstelling, kwamen en gingen, de herbergen en herbergen vulden en een beetje over alles praatten, waren er maar een paar die dicht bij Jezus stonden: Maria en Jozef, de herders, en vervolgens de wijze mannen. Laten we van hen leren. Ze blijven met hun blik op Jezus gericht, met hun hart op Hem gericht. Ze spreken niet, maar aanbidden.”
Aanbidding is de manier om de incarnatie te verwelkomen
Tot slot zei paus Franciscus, terwijl hij een groot verteller van epische avonturen citeerde, dat het in de stilte is dat Jezus, het Woord van de Vader, vlees wordt in ons leven. Om deze reden nodigde de paus ons uit om ons te gedragen zoals in Bethlehem, wat ‘huis van brood’ betekent, dat wil zeggen om in aanbidding voor Hem, het Brood des levens, te staan.
“Laten we de aanbidding herontdekken, want aanbidding gaat niet over het verspillen van tijd, maar over het toestaan dat God in onze tijd aanwezig is. Het zorgt ervoor dat het zaad van de incarnatie in ons tot bloei komt, het werkt samen met het werk van de Heer, dat als gisting de wereld verandert. Het is bemiddelen, herstellen, God toestaan de geschiedenis recht te zetten.”