De herdenking van dit jaar eert de mensen en organisaties die in de frontlinie van de ziekte hebben gestaan, van het bestrijden van stigmatisering en discriminatie tot het bevorderen van de toegang tot betaalbare interventies en door de gemeenschap geleide diensten.
“Ze hebben met hun activisme een onuitwisbare stempel op de wereld gedrukt”, zegt WHO-directeur Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Promotie en impact
Innovaties zoals een eenmaal daagse pil voor HIV-behandeling en betaalbare viral load-tests zijn slechts enkele van de resultaten van zijn jarenlange pleidooi.
“Getroffen gemeenschappen die vochten voor hulpmiddelen om HIV te voorkomen, testen en behandelen, gaven 30 miljoen mensen toegang tot antiretrovirale therapie en hielpen ontelbare aantallen infecties te voorkomen”, aldus Tedros.
« Wij sluiten ons aan bij gemeenschappen om tegen 2030 een einde te maken aan AIDS als bedreiging voor de volksgezondheid. »
De WHO zegt dat tientallen jaren van investeren in en leren van de HIV-epidemie ook hebben geleid tot bredere vooruitgang op het gebied van de gezondheidszorg, zowel mondiaal als nationaal.
De HIV-respons heeft de gezondheidszorgstelsels versterkt en de toegang vergroot tot diensten die verder gaan dan testen en behandeling van het virus, waardoor bijvoorbeeld een snelle reactie op veel ziekten, waaronder COVID-19 en mpox, mogelijk is geworden.
Miljoenen mensen krijgen geen behandeling
Ondanks aanzienlijke vooruitgang blijft HIV echter een urgent probleem voor de volksgezondheid, aldus de WHO.
Wereldwijd hebben 9,2 miljoen mensen geen toegang tot behandeling, terwijl dagelijks 1.700 mensen sterven aan HIV-gerelateerde oorzaken. Nog eens 3.500 zijn besmet, van wie velen zich niet bewust zijn van hun situatie of geen toegang hebben tot behandeling.
Bovendien beïnvloeden financiering, criminalisering en beperkingen die de rol van ‘gemeenschapsadvocaten’ beïnvloeden de vooruitgang die zij hebben geboekt en vertragen ze de inspanningen om een einde te maken aan AIDS.
Veel gemeenschappen – waaronder mannen die seks hebben met mannen, transgenders, sekswerkers, mensen die drugs gebruiken en adolescenten – hebben nog steeds geen toegang tot cruciale preventie-, behandelings- en zorgdiensten.
Voortdurende financiering is cruciaal
De WHO benadrukte de dringende noodzaak om HIV-programma’s te blijven financieren, zodat gemeenschapsleiders de getroffen mensen kunnen blijven bereiken, wat essentieel is om de hiaten in de diagnose en behandeling van kinderen die met het virus leven te dichten.
Deze inspanningen zijn ook van cruciaal belang voor het bereiken van de mondiale doelstellingen om ervoor te zorgen dat 95 procent van de mensen met hiv hun status kent, dat 95 procent van de mensen bij wie de diagnose is gesteld een antiretrovirale behandeling krijgt, en dat de virale last van 95 procent van degenen die een behandeling krijgen, wordt onderdrukt.
Eerder deze week publiceerde het VN-agentschap dat zich inzet voor het bereiken van het doel van nul HIV-infecties een rapport waarin regeringen en donoren worden aangespoord om de basisgemeenschappen die leiding geven aan de strijd om een einde te maken aan AIDS volledig te steunen.
De weg verlichten
Zijn campagne opende de toegang tot generieke hiv-medicijnen, waardoor de behandelingskosten daalden van 25.000 dollar per jaar per persoon in 1995 tot minder dan 70 dollar in veel landen, volgens het UNAIDS-rapport.
Hoewel gemeenschappen over de hele wereld hebben aangetoond dat ze klaar, bereid en in staat zijn om leiding te geven, moeten ze over voldoende middelen beschikken, zegt Winnie Byanyima, uitvoerend directeur van UNAIDS.
“Te vaak behandelen besluitvormers gemeenschappen als problemen die moeten worden beheerd, in plaats van dat ze als leiders worden erkend en ondersteund”, voegde hij eraan toe. « Gemeenschappen staan niet in de weg, zij verlichten de weg naar het einde van AIDS. »
