Drie maanden na het verstrijken van een deadline van de Commissie voor de betaling van schikkingen aan buitenlandse universitaire taaldocenten (Lettori) voor tientallen jaren van discriminerende behandeling, heeft Italië afgelopen maandag een langdurig interdepartementaal decreet gepubliceerd om administratieve regelingen in te voeren voor eventuele betalingen. De termijn is door de Commissie aan Italië meegedeeld in een gemotiveerd advies van 26 januari in het kader van inbreukprocedure N.2021/4055, die Italië wil dwingen een uitspraak uit 2006 van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ-EU) in zaak C-119/04, de laatste van vier Lettori overwinningen in een reeks rechtszaken die teruggaat tot de baanbrekende geallieerde heerschappij van 1989.
Een decreet 3000 woorden langer dan het besluit
Met 6.440 woorden, de interdepartementaal besluit is bijna 3.000 woorden langer dan de zin in Zaak C-119/04 , waaraan het beweert uitvoering te geven. Het grootste deel van het decreet is gewijd aan administratieve regelingen en procedures voor de medefinanciering van nederzettingen aan Lettori door de staat en de universiteiten. Deze omvatten bepalingen over het in aanmerking komen voor medefinanciering, hoe en wanneer de universiteiten fondsen moeten aanvragen bij het ministerie, eventuele correcties van fouten in de aanvraag, sancties voor niet-medewerking,
Daarnaast is er een vereiste dat elke universiteit een online volkstelling waar Lettori hun dienstjaren vastlegt, informatie die men als werkgever zou verwachten van de universiteiten. De uitgebreide bureaucratie die is ingevoerd, suggereert dat de wetgever denkt dat de achtergehouden gerechtigheid aan Lettori grotendeels te wijten is aan een falende administratie.
Het decreet doet geenszins afbreuk aan de rechtspositie die Italië tijdens de inbreukprocedure heeft behouden. Hetzelfde inconsistente menu met oplossingen blijft van kracht. Het decreet verankert in ieder geval de Italiaanse onverzettelijkheid in haar herhaalde aandrang dat de Italiaanse wet van maart 2004, die werd goedgekeurd door de Grote Kamer van het HvJ-EU op grond van het feit dat het Lettori een ononderbroken wederopbouw van de loopbaan vanaf de datum van eerste tewerkstelling toekende, moet worden geïnterpreteerd in overeenstemming met de beperkende bepalingen van artikel 26 van de zogenaamde Gelmini-wet van 30 december 2010. Alle verwijzingen naar de door het HvJ-EU goedgekeurde wet van maart 2004 worden gevolgd en gekwalificeerd door de formulering “zoals geïnterpreteerd door artikel 26, lid 3 , van wet nr. 240 van 30 december 2010”.
Aangezien het decreet al weken voor publicatie vrijelijk circuleerde, waren zowel de universiteitsbesturen als de Lettori op voorhand op de hoogte van de inhoud ervan. Veel administraties waren van mening dat de bepalingen ervan zo verwarrend waren dat ze onwerkbaar waren. Minder geïnteresseerd in administratieve details en meer in legale invoer, verwierpen de vakbonden van Lettori het decreet ronduit. Een nationale eendaagse staking werd overeengekomen door FLC CGIL en UIL RUA, respectievelijk de grootste en de derde grootste vakbond van Italië, uit protest tegen de bepalingen ervan.
In overeenstemming met de Italiaanse arbeidswetgeving is het ministerie van Arbeid verplicht om, voordat een nationale staking officieel kan worden afgekondigd, een voorafgaande vergadering te houden om te proberen tot een verzoening tussen de strijdende partijen te komen. Hoewel de Commissie namens hen de inbreukprocedure heeft gevoerd, zijn de Lettori geen partij bij de procedure, die uitsluitend tussen de Commissie en Italië is. De bemiddelingsbijeenkomst vormde een unieke gelegenheid voor de vertegenwoordigers van Lettori om de vertegenwoordigers van het Ministerie van Universiteiten face-to-face te ontmoeten en te ondervragen.
Het verslag van de bijeenkomst dat vervolgens naar de Lettori werd gestuurd, leest als het transcript van een kruisverhoor in de rechtszaal. De vraag is of Italië van plan is de loopbaan van Lettori te reconstrueren op basis van de wet van maart 2004, zoals geïnterpreteerd door het HvJ-EU in zijn uitspraak in zaak C-119/04, of zoals geïnterpreteerd door de retroactieve Gelmini-wet van 2010.
De vertegenwoordigers van het ministerie probeerden herhaaldelijk deze vraag te omzeilen. Onder druk van de Lettori-vertegenwoordigers verklaarden ze dat het decreet alle relevante nationale en Europese jurisprudentie respecteerde. Het is veelzeggend dat de woordvolgorde in dit antwoord het nationale recht boven het EU-recht plaatst. De vertegenwoordigers van Lettori herinnerden het ministerie eraan dat het EU-recht prevaleert boven het nationale recht, en vroegen de vertegenwoordigers van het ministerie aan welke bron het interministeriële besluit voorrang geeft. Op dat moment herhaalden ambtenaren van het ministerie dat het decreet alle nationale en Europese jurisprudentie respecteert, maar voegde eraan toe dat de Gelmini-wet nog steeds geldig is. Op dat moment werd door beide partijen toegegeven dat de bemiddeling was mislukt. Daarom zou de landelijke staking doorgaan.
De zorgen van FLC CGIL over de juiste tenuitvoerlegging van de uitspraak uit 2006 in zaak C-119/04 werden overgenomen in een brief die een paar dagen na de mislukte bemiddeling naar commissaris voor Banen en Sociale Rechten, Nicolas Schmit, werd gestuurd. De brief slaat nergens op. FLC CGIL herinnert de Commissie eraan dat Italië in zijn verklaringen in zaak C-119/04 het Hof verzekerde dat het de wet van maart 2004 correct had uitgevoerd. de wet van 2004 correct zou worden toegepast, kondigde de Commissie aan in een persbericht
dat de inbreukprocedure tegen Italië zou worden beëindigd. De waarde van deze garanties, schrijft de brief wrang, is dat er in 2023 nieuwe inbreukprocedures open blijven wegens niet-uitvoering van het C-119/04-arrest.
In haar herziening van het interdepartementale decreet van 6.440 woorden gooit FLC CGIL in slechts 40 woorden de handschoen neer en interpreteert het decreet in haar brief aan de Commissie als volgt:
“In het standpunt dat in het interministerieel besluit is ingenomen, vraagt Italië in feite aan de Commissie, hoedster van het Verdrag, om het Hof van Justitie en de bevindingen van zijn eigen nationale rechtbanken terzijde te schuiven en interpretatieve voorrang te geven aan de “Gelmini-wet”.
Parallelle protesten bij de Commissie door Asso.CEL.L, een vakbond van de Universiteit van Rome « La Sapienza », wijzen op de implicaties die op het spel staan:
“Dat een lidstaat wetgeving waarover het HvJ EU zich al heeft uitgesproken met terugwerkende kracht mag interpreteren, en in zijn eigen voordeel, zou een precedent scheppen met zeer ernstige gevolgen voor de rechtsstaat in de EU….. Uiteindelijk kan alleen het Hof zelf dat doen beslissen over de legitimiteit van een retrospectieve interpretatie van zijn uitspraken, mocht een lidstaat aandringen op de geldigheid van zijn interpretatie.”
Na protesten buiten het Ministerie van Universiteiten in Rome 13 december als laatste en daarna 20 april, De nationale staking van vrijdag was de derde vakbondsactie van vakbonden dit academiejaar, en de meest succesvolle. Op campussen in heel Italië kreeg Lettori, gepensioneerd en in dienst, gezelschap van hun CEL-collega’s. Als categorie universitaire docenten die precies hetzelfde werk doen als de Lettori, zouden de CEL’s volgens de Italiaanse wet bijgevolg recht moeten hebben op een vergelijkbaar loon.
In Padua , Florence (1), Perugia (2), Sassari en andere universiteitssteden in heel Italië waren de lokale tv en pers genereus in hun berichtgeving over de Lettori-staking. De verhalen documenteren nauwkeurig de langlopende discriminatie, maar tonen ook de steun van studenten voor hun Lettori-leraren en de hoge waardering die ze voor hun cursussen hebben. Ook initiatieven zoals ontmoetingen met rectoren komen aan bod.
Kurt Rollin is Asso.CEL.L vertegenwoordiger voor gepensioneerde Lettori. De open brief die hij opstelde aan minister van Universiteiten, Anna Maria Bernini, documenteert hoe de gepensioneerde Lettori dicht bij de armoedegrens leeft als gevolg van de discriminerende pensioenen die ze ontvangen. Sprekend buiten het kantoor van de rector op de campus van de « La Sapienza » Universiteit van Rome, zei dhr. Rollin:
“Het interministerieel besluit is een flagrante poging om te ontsnappen aan de uitspraak van het Hof van Justitie in zaak C-119/04. Mantra-achtig herhaalt het decreet dat de uitspraak moet worden geïnterpreteerd in overeenstemming met de retrospectieve Gelmini-wet van 2010 alsof alle andere interpretaties worden uitgesloten. Onder deze omstandigheden zou de Commissie de zaak Lettori nu onmiddellijk naar het Hof van Justitie moeten verwijzen en het Hof dus zelf de mogelijkheid geven om de retrospectieve Gelmini-interpretatie van zijn arrest C-119/04 te interpreteren.”
EP-lid Clare Daly uit Dublin hekelde onlangs de discriminatie van Lettori in een toespraak voor het Europees Parlement. Tegelijkertijd schreef ze een Parlementaire vraag artikel 138 aan de Commissie over de zaak, medeondertekend door zes andere Ierse EP-leden.
EP-lid Daly zei:
“De Lettori-zaak is de langstlopende schending van de bepaling inzake gelijke behandeling van het Verdrag in de geschiedenis van de EU. Italiaanse universiteiten ontvangen zeer genereuze EU-financiering. De ethiek van wederkerigheid vereist dat Italië nu de rechtsstaat gehoorzaamt en schikkingen betaalt aan de Lettori, gepensioneerd en in dienst, voor de ononderbroken en volledige wederopbouw van hun carrière vanaf de datum van hun eerste dienstverband.”
___________
(1) Van 04.00 tot 06.30 uur
(2) Van 04.40 tot 06.47
