Op vrijdag 21 juli arriveerde Patriarch Sako van de Chaldeeuws-Katholieke Kerk in Erbil na de recente herroeping van een cruciaal decreet dat zijn officiële status en immuniteit als religieus leider garandeerde. Op zoek naar een veilige haven werd hij hartelijk ontvangen door de Koerdische autoriteiten.
Op 3 juli herriep de Iraakse president Abdul Latif Rashid een speciaal presidentieel decreet dat in 2013 was uitgevaardigd door voormalig president Jalal Talabani, waarbij kardinaal Sako de bevoegdheid kreeg om de zaken van de Chaldeeuwse schenking te regelen en hem officieel te erkennen als de leider van de Chaldeeuws-Katholieke Kerk.
In een officiële verklaring verdedigde het Iraakse presidentschap het besluit om het presidentieel decreet in te trekken en zei dat het geen basis had in de grondwet, aangezien presidentiële decreten alleen worden uitgevaardigd aan degenen die werken in overheidsinstellingen, ministeries of regeringscommissies.
« Zeker, een religieuze instelling wordt niet als een overheidsinstelling beschouwd, de geestelijke die de leiding heeft, wordt niet beschouwd als een werknemer van de staat, om een decreet uit te vaardigen voor zijn benoeming », luidde de presidentiële verklaring.
Volgens het Koerdische mediakanaal Rudaw kwam de beslissing van de Iraakse president na een ontmoeting met Rayan al-Kaldani, de leider van de Babylon-beweging, een politieke partij met een militie genaamd de « Babylon Brigades », die beweert christelijk te zijn, maar in werkelijkheid is aangesloten bij de pro-Iraanse Popular Mobilization Forces (PMF) en de Islamitische Revolutionaire Garde (IRGC). Het doel van Al-Kaldani is om het Chaldeeuwse patriarchaat opzij te zetten en de rol van vertegenwoordiger van de christenen in het land op zich te nemen.
Het besluit van de Iraakse president draagt bij aan andere negatieve ontwikkelingen die duidelijk leiden tot de geplande verdwijning van de christelijke gemeenschap uit hun historische gronden in Irak.
Van bijzonder belang zijn
- illegale grondverwerving in de historisch christelijke Nineveh-vlakte;
- de nieuwe kiesregels die van invloed zijn op de verdeling van zetels die zijn gereserveerd voor christelijke kandidaten;
- het verzamelen van gegevens door de Iraakse regering om een »database » over christelijke gemeenschappen te creëren;
- de media en sociale campagne om de reputatie van kardinaal Sako te vernietigen;
- de implementatie van een wet die de import en verkoop van alcohol verbiedt, inclusief de wijn die nodig is voor de eredienstactiviteiten van christelijke gemeenschappen.
Kardinaal Sako en de Babylonbeweging
Kardinaal Sako, die het historische bezoek van paus Franciscus aan Irak in 2021 organiseerde, werd in 2018 door de paus in het Vaticaan benoemd tot kardinaal van de Chaldeeuws-Katholieke Kerk.
Sako en de door Kildani geleide Babylon-beweging, die ervan wordt beschuldigd de drijvende kracht achter de herroeping van het presidentieel decreet te zijn, zijn al lang verwikkeld in een woordenoorlog.
Aan de ene kant heeft de patriarch de militieleider regelmatig veroordeeld omdat hij beweerde dat hij de belangen van christenen vertegenwoordigde, ondanks het feit dat zijn partij vier van de vijf zetels won die aan christenen waren toegewezen bij de Iraakse parlementsverkiezingen van 2021. Zijn kandidaten werden breed en openlijk gesteund door aan Iran gelieerde sjiitische politieke krachten in die onnatuurlijke coalitie.
Aan de andere kant heeft Kildani Sako ervan beschuldigd betrokken te raken bij de politiek en de reputatie van de Chaldeeuwse kerk te schaden.
Kildani legde een verklaring af waarin hij Sako ervan beschuldigde naar de regio Koerdistan te zijn verhuisd « om te ontsnappen aan de confrontatie met de Iraakse rechterlijke macht in de zaken die tegen hem waren aangespannen ».
Kildani verwierp ook Sako’s bestempeling van zijn verhuizing als een brigade. “We zijn een politieke beweging en geen brigades. We zijn een politieke partij die deelneemt aan het politieke proces en we maken deel uit van de Running the State Coalition”, aldus de verklaring.
Kardinaal Sako vlucht uit Bagdad
Beroofd van enige officiële erkenning, kondigde kardinaal Sako zijn vertrek uit Bagdad naar Koerdistan aan in een persbericht van 15 juli. De reden die hij gaf voor de campagne tegen hem en de vervolging van zijn gemeenschap.
Begin mei bevond de leider van de Chaldeeuwse Kerk zich in het middelpunt van een felle mediacampagne, naar aanleiding van zijn kritische opmerkingen over de politieke vertegenwoordiging van de christelijke minderheid in Irak. Patriarch Sako had kritiek geuit op het feit dat de politieke meerderheidspartijen zetels in het parlement bezetten die bij wet voorbehouden zijn aan minderheidsgroepen van de bevolking, waaronder christenen.
Iets meer dan een jaar geleden, bij de opening van de jaarlijkse synode van Chaldeeuwse bisschoppen in Bagdad op 21 augustus, wees kardinaal Sako op de noodzaak van een mentaliteitsverandering en op het « nationale systeem » van zijn land, waar « het islamitische erfgoed christenen tot tweederangsburgers heeft gemaakt en de toe-eigening van hun bezittingen toestaat ». Een verandering waar paus Franciscus in maart 2021 al om had gevraagd, tijdens zijn reis naar het land.
De recente gebeurtenissen sinds mei in Irak laten zien hoe gevaarlijk bedreigd zo’n 400.000 gelovigen van de Chaldeeuws-katholieke gemeenschap zijn.
Sommigen zeggen dat de Sako-patriarch het voorbeeld van de Oekraïense president Zelensky had moeten volgen, die weigerde in een taxi te vluchten, maar ervoor koos bij zijn volk te blijven en naast hen te vechten tegen de Russische indringers, maar over het algemeen was er een nationale verontwaardiging in de christelijke gemeenschap en daarbuiten over het presidentiële decreet.
Een nationaal en internationaal protest
De beslissing leidde tot een nationale verontwaardiging van leden en leiders van de christelijke gemeenschap, die de actie van de Iraakse president veroordeelden en beschreven als een directe aanval op kardinaal Sako, een zeer gerespecteerde figuur in zijn gemeenschap en over de hele wereld.
Inwoners van Ainkawa, een overwegend christelijke wijk in het uiterste noorden van Erbil stad, vulden enkele dagen geleden de straat voor de San José-kathedraal om te protesteren tegen wat zij de « duidelijke en absolute schending » van hun gemeenschap noemden.
“Dit is een politieke manoeuvre om de rest van wat de christenen in Irak en Bagdad hebben achtergelaten in beslag te nemen en ze te verdrijven. Helaas is dit een flagrant doelwit voor christenen en een bedreiging voor hun rechten”, vertelde Diya Butrus Slewa, een prominente Ainkawa-minderheid en mensenrechtenactivist, aan Rudaw English.
Sommige moslimgemeenschappen spraken ook hun steun uit voor patriarch Sako. Het Comité van moslimgeleerden van Irak, de hoogste soennitische autoriteit in het land, sprak zijn solidariteit met hem uit en hekelde de houding van de president van de republiek. Ook de hoogste sjiitische autoriteit in Irak, ayatollah Ali Al Sistani, heeft zijn steun betuigd aan de Chaldeeuwse patriarch en hoopt dat hij zo snel mogelijk terugkeert naar zijn hoofdkwartier in Bagdad.
Het werk van het Oosteneen van de belangrijkste hulporganisaties van de katholieke kerk die oosterse christenen bijstaat, heeft haar ernstige bezorgdheid geuit over het besluit van de Iraakse regering om de staatserkenning van kardinaal Sako’s gezag om de Chaldeeuwse kerk en haar bezittingen te besturen, in te trekken.
In een verklaring van 17 juli Het werk van het Oosten Hij drong er bij de Iraakse president Abdel Latif Rashid op aan de beslissing terug te draaien.
« Negen jaar na de (ISIS) invasie worden christenen in Irak bedreigd door interne politieke spelletjes », klaagde hij. Het werk van het Oostenhet helpen van de Oosterse Kerken in het Midden-Oosten, de Hoorn van Afrika, Oost-Europa en India gedurende ongeveer 160 jaar.
De EU om te zwijgen?
Op 19 maart kwam de Samenwerkingsraad tussen de Europese Unie en Irak voor de derde keer bijeen, na een onderbreking van zeven jaar vanwege de zogenaamde complexe situatie in Irak en de impact van COVID-19.
De vergadering werd voorgezeten door de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, Josep Borrell. De minister van Buitenlandse Zaken, Fuad Mohamed Hoesseinhoofd van de Iraakse delegatie.
Josep Borrell, Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid, zei in een officiële verklaring: “De Iraakse regering kan op onze hulp rekenen, ten behoeve van het Iraakse volk, maar ook ter wille van de regionale stabiliteit. Daarom, We waarderen de constructieve rol van Irak in deze regio ten zeerste.
De Samenwerkingsraad besproken ontwikkelingen in irak en in de EU, regionale zaken en veiligheid, en kwesties als migratie, democratie en mensenrechten, handel en energie. De woorden « mensenrechten » verdwenen van de laatste Gezamenlijke verklaring EU-Irak maar ze werden vervangen door « non-discriminatie », « rechtsstaat » en « goed bestuur ».
Dit blijft echter een solide basis voor de EU-instellingen om de president van Irak aan te spreken op de toenemende marginalisering en verbrossing van de christelijke gemeenschap, met als meest recente ontwikkeling het ontnemen van de nationale en sociale status van kardinaal Sako. Dit is de laatste nagel aan de doodskist voor de christelijke gemeenschap na de social media-campagne tegen de Chaldeeuwse patriarch, illegale christelijke landverwervingen, een verdachte database van christenen en het gevreesde aanstaande verbod op wijn voor de mis. Er is een noodplan nodig dat vergelijkbaar is met het noodplan dat betrekking heeft op het voortbestaan van de Yezidi-minderheid.
Wat gaat de EU doen om de langzame dood van nog een etnisch-religieuze minderheid te voorkomen?
Eerder gepubliceerd in The European Times.
