Hij gaf het interview terwijl Israël zich voorbereidt op wat waarschijnlijk de meest rechtse regering in zijn geschiedenis zal worden.
De koning zei dat hij « rode lijnen » had met betrekking tot Jeruzalem.
De nieuwe regering van de Israëlische leider Benjamin Netanyahu zal naar verwachting controversiële figuren omvatten die ooit als de marge van de Israëlische politiek werden beschouwd. Het uitte ook zijn bezorgdheid over de mogelijkheid van een escalatie van het Israëlisch-Palestijns geweld en over de toekomst van Israëls betrekkingen met zijn Arabische buren en westerse bondgenoten.
Dit jaar was al het dodelijkste jaar voor Palestijnen en Israëli’s in bijna twee decennia, wat het schrikbeeld van een nieuwe Palestijnse opstand tegen Israël oproept.
« We moeten ons zorgen maken over de volgende intifada (opstand) », zei de koning. “En als dat gebeurt, is het een complete ineenstorting van de openbare orde waar noch de Israëli’s, noch de Palestijnen baat bij zullen hebben. Ik denk dat er grote bezorgdheid is van ons allemaal in de regio, inclusief degenen in Israël die aan onze kant staan in deze kwestie om ervoor te zorgen dat dit niet gebeurt.
Israël veroverde Oost-Jeruzalem op Jordanië in de oorlog van 1967, maar ondertekende er in 1994 een vredesverdrag mee dat de speciale rol van Amman in de heilige plaatsen van de stad formeel erkende. Maar sindsdien onderhouden de twee landen een ongemakkelijke relatie. Jordanië beschuldigt Israël regelmatig van het schenden van de overeenkomst die het de controle over de sites geeft en niet-moslims verbiedt om daar te bidden.
De Hasjemitische monarchie van Jordanië is sinds 1924 de bewaker van de heilige plaatsen in Jeruzalem en staat garant voor de religieuze rechten van moslims en christenen in de stad.
De spanningen zijn het grootst rond de compound die bij moslims bekend staat als Haram al-Sharif, die door de Joden de Tempelberg wordt genoemd. De site omvat de Al Aqsa-moskee, de derde heiligste plaats in de islam. Het gebied is ook de heiligste plaats in het jodendom. Politici aan de Israëlische rechterzijde beweren vaak dat joden ook het recht moeten hebben om daar te bidden.
Een van de meest controversiële figuren in de aanstaande regering van Israël is Itamar Ben Gvir, die op het punt staat minister van Nationale Veiligheid te worden en de leiding over de politie over te nemen, inclusief wetshandhavers in de heilige plaatsen van Jeruzalem. Ben Gvir heeft een lange geschiedenis van het aanzetten tot geweld tegen Palestijnen en Arabieren. Hij is veroordeeld voor het aanzetten tot anti-Arabisch racisme en het steunen van terrorisme en heeft openlijk opgeroepen tot een wijziging van de status quo op de heilige plaatsen.
‘Ik denk niet dat deze mensen alleen onder een Jordaanse microscoop liggen. Ze liggen onder een internationale microscoop’, zei de koning toen hem werd gevraagd naar de mening van Ben Gvir. « Ik moet geloven dat er ook veel mensen in Israël zijn die net zo bezorgd zijn als wij. »
Hij weigerde te zeggen hoe Jordanië zou reageren op veranderingen in de status van de heilige plaatsen.
“Uiteindelijk heeft het Israëlische volk het recht om te kiezen wie ze willen leiden. We zullen met iedereen samenwerken zolang we mensen bij elkaar kunnen brengen”, zei hij.
Van de ongeveer 10 miljoen inwoners van Jordanië is meer dan de helft van Palestijnse afkomst, waaronder meer dan twee miljoen Palestijnse vluchtelingen.
Jordanië was na Egypte het tweede Arabische land dat de betrekkingen met Israël normaliseerde.
Maar na tientallen jaren wachten behaalde Israël in 2020 een grote diplomatieke overwinning en kreeg het erkenning van nog vier Arabische staten, de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein, Marokko en Soedan.
Een aantal landen heeft de afgelopen jaren aangekondigd dat ze hun ambassades in Israël gaan verhuizen van Tel Aviv naar Jeruzalem. Dit zag de islamitische wereld als een uitdaging.
Illustratie: King Abdullah I Moskee Dome in Amman, Jordan Under Blue Sky. Foto door heba alwahsh:
