EP-voorzitter Roberta Metsola opende de ceremonie en benadrukte hoe, in de 70 jaar sinds de eerste bijeenkomst van de Gemeenschappelijke Vergadering van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) in 1952, de « Assemblee van kracht tot kracht groeide ». Ze zei: “Het Europees Parlement is het enige rechtstreeks gekozen, meertalige, meerpartijen-transnationale parlement ter wereld geworden. De 705 rechtstreeks gekozen leden zijn de uitdrukking van de Europese publieke opinie (…). Vandaag de dag staat dit Parlement meer dan ooit voor het hooghouden van de democratische stem van de burgers en de democratische Europese waarden.”
Haar toespraak werd gevolgd door bijdragen van de premiers van de drie landen waar het parlement zetelt.
De Belgische premier Alexander de Croo zei: « Het Europese politieke project van vandaag wordt voornamelijk voortgestuwd door visionaire burgers, de mensen van Europa », die een EU respons op crises zoals migratie, COVID-19 en energie. Het EP is, zei hij, “een van de machtigste wetgevers ter wereld. Vandaag kunnen Europeanen trots zijn op de weg die we samen hebben afgelegd.” Hij concludeerde: « Dit huis vertegenwoordigt de catharsis van een lange geschiedenis van geweld tussen Europese landen, het vertegenwoordigt het beste in ons, Europeanen. »
De Luxemburgse premier Xavier Bettel zei: “Zeven jaar na de Tweede Wereldoorlog werd besloten om samen iets te creëren. In die tijd hadden mensen geen recht op leven omdat ze anders waren; vandaag leven we in een gebied waar burgers vrij zijn. Hij concludeerde: “Ik zou zelf niet het recht hebben gehad om vrij te zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog: ik ben liberaal, heb joodse afkomst en ben getrouwd met een man. En hier ben ik vandaag, een regeringsleider. Dit is het Europese project. Je bent misschien anders, maar daar ligt onze rijkdom: in deze diversiteit”.
De Franse premier Élisabeth Borne benadrukte de rol van Frankrijk bij de opbouw van de Europese Unie en het symbolische belang van Straatsburg als een van de officiële werkplekken. Daarnaast benadrukte ze de inzet van Frankrijk voor een gemeenschappelijke Europese toekomst: “Straatsburg is het idee van Europa – Europa dat zijn verleden heeft, maar dat ook zijn gemeenschappelijke toekomst heeft”, zei ze. « En we mogen niet uit het oog verliezen wat Europa is, waar het vandaan komt en waar het naartoe gaat. »
Interventies van politieke groeperingen
Door het woord te nemen na de premiers, hebben de meeste leiders van de zeven fracties benadrukte dat Europa alleen een toekomst heeft als het democratisch is, en dat het noodzakelijk is om het Europees Parlement volledige wetgevende rechten te geven ten behoeve van de burgers, waarbij het Europees burgerschap het nationale burgerschap versterkt. De oorspronkelijke geest van het Parlement was het creëren van een politiek instelling die openstaat voor, en niet tegen, welk land dan ook. We moeten, zeiden ze, deze geest blijven vertegenwoordigen en aanpassen aan de tijd waarin we nu leven. De sprekers brachten de uitdagingen waar Europa voor staat aan de orde, die zeiden dat het nuttig zou zijn om de geest van 1952 te herontdekken die leidde tot de oprichting van deze instelling. Ook werden kritische en anti-Europese standpunten geuit. Maar, zoals voorzitter Metsola zei, dit bewijst alleen maar dat pluralisme, diversiteit en democratie bestaan in het Parlement.
De plechtigheid werd afgesloten met een uitvoering van Beethovens Ode aan de Vreugde.
Achtergrond
Op 10 september 2022 was het 70 jaar geleden dat de eerste bijeenkomst van de Gemeenschappelijke Vergadering van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) plaatsvond. Het werd bijeengeroepen in 1952 en bestond uit 78 benoemde parlementariërs uit de nationale parlementen van elke lidstaat. In 1958, na de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, werd de Gemeenschappelijke Vergadering van de EGKS uitgebreid en omgedoopt tot « Europese Parlementaire Vergadering ». In 1962 nam het de naam « Europees Parlement » aan.
