De mensen uit Syrië, Libanon, Irak, Libië, Soedan en Afghanistan – de lijst gaat maar door – die hun toevlucht zochten in Europa in de hoop te ontsnappen aan oorlog en armoede in hun thuisland, gaan nu een onzeker lot tegemoet. Hun kwetsbare positie en het onvermogen om de uitdagingen van de integratie in een nieuwe samenleving te overwinnen, brengen de migranten in een vicieuze cirkel en voeden xenofobe overtuigingen.
Misschien wel het meest controversiële beleid op het gebied van migratie wordt aangenomen door het Verenigd Koninkrijk. Toen de Syrische crisis zich ontvouwde, werd de regering van David Cameron beschuldigd van hypocrisie omdat ze in de eerste vijf jaar van de Syrische oorlog toestemming gaf voor toetreding tot slechts 200 Syrische vluchtelingen. De situatie veranderde ten goede na de introductie van de zogenaamdevluchtelingen regeling‘, waaronder het VK beloofde om tegen 2020 20.000 Syriërs op te nemen.
Echter, kort na de voltooiing van het plan kondigde premier Boris Johnson het aan plan om Syriërs samen met migranten uit Afghanistan en Somalië naar Rwanda te deporteren in een deal die is afgestemd op een soortgelijk mechanisme dat door Israël is ontwikkeld. Het Rwandese asielplan veroorzaakte angst bij de vluchtelingen en provoceerde publieke protesten. Hoewel de eerste vlucht naar het Afrikaanse land, gepland voor 14 juni, op het laatste moment werd geannuleerd, beloofden de Britse autoriteiten het oorspronkelijke plan voort te zetten.
Een ander voorbeeld van inconsistent migratiebeleid is het besluit van Denemarken om Syriërs terug te sturen naar Damascus ondanks het standpunt van Kopenhagen ter ondersteuning van de oppositie van de in Damascus gevestigde regering van Bashar al-Assad. Net als het Britse Rwandese initiatief werd het niet goed ontvangen. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens nam dat aan een dergelijke stap zou een gevaarlijk precedent scheppenwat ertoe zou leiden dat westerse staten duizenden Syrische vluchtelingen weggooien.
Zelfs Zweden, dat zich onderscheidt als een zeer gastvrij land met ongeveer 20% van de bevolking bestaat uit migranten en vluchtelingen, begint de vrijheid van binnenkomst terug te draaien. Het gebrek aan integratie van migranten in de Zweedse cultuur en samenleving heeft geleid tot een opstand in de vorming van rechtse groeperingen, resulterend in het besluit om het immigratiebeleid strenger te maken. Sinds 2016 is er veel gedaan aan gezinshereniging moeilijker en de Zweedse autoriteiten accepteren geen migranten meer zonder geldige identiteitsbewijzen.
Een soortgelijke situatie ontwikkelt zich in Duitsland, dat de afgelopen tien jaar 3,3 miljoen vluchtelingen heeft opgevangen, voornamelijk uit het Midden-Oosten. Het officiële standpunt van de Duitse regering is dat het opvangen van migranten gunstig is voor Duitsland omdat ze bijdragen aan de bevolkingsgroei en dienen als een bron van arbeidskrachten. In 2022 maakte Berlijn het proces om inwoner te worden zelfs gemakkelijker voor de immigranten. Waarom is het wetsvoorstel nu pas aangenomen terwijl het al jaren nodig was? De voor de hand liggende conclusie is dat Duitsland ongeveer 900.000 Oekraïense vluchtelingen opvangt en dat ze niet gemakkelijk onderdak te bieden hebben. Sommigen vermoeden zelfs dat Berlijn, om de Oekraïners te kunnen steunen, het voorbeeld van andere Europese landen zou kunnen volgen om zich te ontdoen van andere, minder wenselijke vluchtelingen.
Bronnen onder de Syriërs die in Duitsland wonen beweren dat dat verschillende niet-gouvernementele organisaties Syrische vluchtelingen arbeidsovereenkomsten van korte duur aanbieden met de belofte hen te helpen het Duitse staatsburgerschap te verwerven na voltooiing van het contract. De baan wordt simpelweg beschreven als « het handhaven van de veiligheid », een vage definitie die niet veel verschilt van die opgenomen in de ondertekende papieren door Syriërs ingehuurd door Turkije om te vechten in Libië en Nagorno-Karabach. Twee mensen die de contracten hebben gezien, bevestigen dat de baan inderdaad inhoudt dat je als huurling naar het buitenland reist. De bestemming, hoewel niet gespecificeerd in het contract, zou Oekraïne zijn. In ten minste één geval werd een Syriër met uitzetting bedreigd voordat hem werd aangeboden om als alternatief een contract te ondertekenen.
De dubbele moraal die wordt toegepast op de vluchtelingen uit het Midden-Oosten wordt onvoldoende aan de orde gesteld in het Duitse publieke discours. Duitse politici praten liever niet over de kwestie of steunen stilzwijgend de opname van de Oekraïners die worden gezien als afkomstig uit een nauwere culturele en religieuze achtergrond.
Terwijl Duitse functionarissen niet zeggen dat Arabieren niet welkom zijn, worden dergelijke uitspraken in Frankrijk openlijk gedaan door politieke figuren op het hoogste niveau. Extreemrechtse presidentskandidaat Eric Zemmour verklaarde dat Oekraïners zouden een visum voor Frankrijk moeten krijgen omdat ze « dichter bij christelijke Europeanen » staan op de Franse nationale tv in maart.
“Er zijn mensen die op ons lijken en mensen die niet op ons lijken. Iedereen begrijpt nu dat Arabische of islamitische immigranten te veel van ons verschillen en dat het steeds moeilijker wordt om ze te integreren. » hij zei.
